Spartaküs, tarihte Roma İmparatorluğu döneminde yaşamış bir köle lideridir. M.Ö. 73-71 yılları arasında Roma Cumhuriyeti'ne karşı köle isyanı olan Spartaküs İsyanı'nı başlatmıştır. Spartaküs, Trakya bölgesinde doğmuş ve Roma ordusunda asker olarak hizmet etmek üzere köle olarak satılmıştır.
Köle olarak askerlik yaptığı dönemde Roma ordusundan kaçmayı başaran Spartaküs, Gladyatör Okulu'na satıldı ve gladyatör olarak savaşlarda kullanıldı. Bu süre zarfında diğer kölelerle birlikte isyan planları yapmaya başladı. M.Ö. 73 yılında Spartaküs ve bir grup köle, Capua'da bulunan gladyatör okulundan kaçtı.
Spartaküs ve takipçileri, güney İtalya'daki Vesuvius Dağı'na sığındı ve burada diğer köleleri özgürleştirdi. Spartaküs, köle ordusunu organize etti ve zamanla sayıları on binlere ulaştı. İsyancılar, Roma ordusuna karşı bir dizi zafer kazandı ve Roma Cumhuriyeti'nin egemenliğine meydan okudu.
Ancak Spartaküs'ün liderliği, bazı stratejik hatalar ve iç çekişmeler nedeniyle zayıfladı. M.Ö. 71 yılında, Romalı komutan Marcus Licinius Crassus komutasındaki bir ordu tarafından Spartaküs ve isyancıları yenildi. İsyanın sonunda Spartaküs öldürüldü ve isyanın lideri olarak bilinen diğer isyancılar da Roma tarafından yakalandı ve idam edildi.
Spartaküs, tarihte kölelik karşıtı bir figür ve özgürlük sembolü olarak görülmektedir. İsyanı, kölelerin ve ezilenlerin haklarını arama mücadelesine dair önemli bir olay olarak kabul edilir. Spartaküs'ün hikayesi, zamanla mitolojik ve efsanevi bir nitelik kazanmış ve edebiyatta, tiyatroda ve sinemada birçok kez işlenmiştir.