Kuduz, bir virüsün neden olduğu ciddi ve ölümcül bir hastalıktır. Genellikle hayvanlardan insanlara bulaşır. Kuduz, Rhabdoviridae ailesinden bir virüs olan Lyssavirus tarafından meydana getirilir. Bu virüs, tükürük, tırnak veya diğer vücut sıvıları ile bulaşabilir.
Kuduzun ana bulaşma yolu, enfekte bir hayvanın ısırması veya tükürüğünün açık bir yaraya temas etmesi sonucunda bulaşır. Kuduz virüsü, sinir sistemine ulaşarak beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini etkiler. Semptomlar başlangıçta hafif olabilir ve ateş, baş ağrısı, halsizlik gibi grip benzeri belirtiler içerebilir. Hastalık ilerledikçe, huzursuzluk, ajitasyon, anksiyete, halüsinasyonlar, salya akması, yutma güçlüğü, kas seğirmeleri, felç ve nihayetinde ölüm gibi daha ciddi nörolojik semptomlar gelişebilir.
Kuduz, henüz semptomlar ortaya çıkmadan önce tedavi edilmelidir. Kuduz tedavisi iki aşamadan oluşur: önleyici tedavi ve post-ekspozisyon profilaksisi. Önleyici tedavi, kuduz riski taşıyan bir ısırık, çizik veya açık yaraya maruz kalan kişilere uygulanır. Bu tedavi, kuduz aşısı ve kuduz immünoglobulin (KIG) adı verilen bir antikor içerir. Kuduz aşısı, kişinin bağışıklık sistemini güçlendirerek kuduz virüsü ile savaşmasına yardımcı olur. KIG ise hızlı bir koruma sağlamak için virüse karşı pasif bağışıklık sağlar. Eğer kuduz semptomları başladıysa, tedavi oldukça zordur ve genellikle ölümle sonuçlanır. Bu nedenle, kuduzdan şüphelenildiğinde hemen tıbbi yardım almak önemlidir.
Kuduz, dünya çapında yaygın bir hastalık olduğu için kuduz aşıları ve önleyici tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Özellikle kuduz riski taşıyan bölgelerde yaşayan kişilerin evcil hayvanlarını aşılatması ve mümkünse vahşi hayvan temasını en aza indirmesi önemlidir.
