Dünyanın birçok ülkesinde, çocukların güvenliğini ve sağlığını korumak için bazı oyuncaklar yasaklanmıştır.
Türkiye'de yasaklanan oyuncaklarla ilgili bazı detaylar şunlardır:
- Küçük parçalar içeren oyuncaklar: 3 yaş ve altı çocuklar için, 3 milimetreden küçük parçalar içeren oyuncaklar yasaktır. Bu parçalar, çocukların boğulma tehlikesine yol açabilir. Bu yasak, özellikle bebekler ve küçük çocuklar için üretilen oyuncaklar için önemlidir. Örneğin, küçük bebeklerin oynaması için üretilen çıngıraklar ve yumuşak oyuncaklar, çocukların ağzına alabileceği küçük parçalar içermemelidir.
- Cilt ile temas eden oyuncaklar: Cilt ile temas eden oyuncaklarda, cıva, kurşun, kadmiyum ve azo boya gibi zararlı maddeler bulunamaz. Bu maddeler, çocukların cildinden vücuduna emilebilir ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Örneğin, cıva, çocuklarda zeka geriliğine ve nörolojik sorunlara neden olabilir. Kurşun, çocuklarda kansızlık, böbrek hasarı ve beyin hasarı gibi sorunlara neden olabilir. Kadmiyum, çocuklarda böbrek hasarı ve kemik erimesi gibi sorunlara neden olabilir. Azo boya, çocuklarda alerji ve astım gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, çocukların oynaması için alınan oyuncakların, bu zararlı maddeler içermediğinden emin olunmalıdır.
- Pil içeren oyuncaklar: Pil içeren oyuncaklarda, çocukların erişebileceği yerlerde pil yuvası bulunmamalıdır. Çocuklar, pilleri yuvalarından çıkarabilir ve ağızlarına alabilirler. Bu, çocuklarda zehirlenmeye neden olabilir. Ayrıca, piller oyuncaklarda kısa devre yaparak yangına da neden olabilir. Bu nedenle, çocukların oynaması için alınan pil içeren oyuncakların, çocukların erişebileceği yerlerde pil yuvası bulunmadığından emin olunmalıdır.
- Elektrikli oyuncaklar: Elektrikli oyuncaklar, çocuklar için güvenli bir şekilde kullanılacak şekilde tasarlanmalıdır. Elektrikli oyuncakların kabloları ve fişleri, çocukların erişebileceği yerlerde olmamalıdır. Ayrıca, elektrikli oyuncakların üzerinde, çocukların güvenliğini sağlamak için gerekli uyarılar bulunmalıdır. Örneğin, elektrikli oyuncakların üzerinde "3 yaşından küçük çocuklar için uygun değildir" gibi uyarılar bulunmalıdır.
- Radyoaktif maddeler içeren oyuncaklar: Radyoaktif maddeler içeren oyuncaklar yasaktır. Radyoaktif maddeler, çocukların sağlığına ciddi zarar verebilir. Örneğin, radyoaktif maddeler, çocuklarda kanser riskini artırabilir.
Yasaklanan oyuncakların yanı sıra, bazı oyuncaklar da "Oyuncak Etiketleme Yönetmeliği" kapsamında etiketleme kurallarına uymayan oyuncaklardır. Bu oyuncaklar, etiketlerinde gerekli bilgileri içermiyorsa veya yanlış veya yanıltıcı bilgiler içeriyorsa, yasaklanabilir. Etiketlerinde bulunması gereken bilgiler şunlardır:
- Oyuncağın üretici firması ve adresi
- Oyuncağın ithalatçısı firması ve adresi
- Oyuncağın üretim tarihi
- Oyuncağın kullanımıyla ilgili uyarılar
- Oyuncağın yaş grubu bilgisi
- Oyuncağın CE işareti
Oyuncak alırken, oyuncağın etiketinde bu bilgilerin bulunmasına dikkat edilmelidir. Etiketinde eksik veya yanlış bilgi bulunan oyuncaklardan kaçınılmalıdır.
Yasaklanan oyuncakların listesini, Ticaret Bakanlığı'nın web sitesinden öğrenebilirsiniz.
