Ketojenik diyet, karbonhidrat alımının sınırlı olduğu, protein alımının orta düzeyde olduğu ve büyük bir kısmının yağlardan geldiği bir beslenme şeklidir. Bu diyetin temel amacı, vücudu bir metabolik durum olan "ketozis"e sokmaktır. Ketozis, vücudun enerji üretmek için yağları parçaladığı bir durumdur. Normalde vücut, karbonhidratları enerji kaynağı olarak kullanırken, ketojenik diyetle karbonhidrat alımı sınırlı olduğu için vücut yağları yakar.
Standart Ketojenik Diyet (SKD): Günlük kalorinin yaklaşık yüzde 75'i yağlardan, yüzde 20'si proteinlerden ve yüzde 5'i karbonhidratlardan gelir.
Döngüsel Ketojenik Diyet (CKD): Bu diyet türünde, ketojenik diyet uygulamasının ardından belli günlerde yüksek karbonhidrat alımına izin verilir. Genellikle sporcular veya aktif bireyler tarafından tercih edilir.
Hedeflenen Ketojenik Diyet (TKD): Bu diyette, spor yapma günlerinde ekstra karbonhidrat tüketilmesine izin verilir. Spor yaparken ekstra enerji sağlamak için kullanılır.
Yüksek Proteinli Ketojenik Diyet: Bu diyet türünde protein alımı standart ketojenik diyete göre daha yüksektir. Enerjinin yüzde 60'ı yağlardan, yüzde 35'i proteinlerden ve yüzde 5'i karbonhidratlardan gelir.
Kilo kaybını teşvik edebilir.
Kan şekerini ve insülin seviyelerini düzeltebilir.
Açlık hissini azaltabilir.
Epilepsi gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmede etkili olabilir.
Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların belirtilerini hafifletebilir.
Kan lipid profili üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir.
İlk dönemde baş ağrısı, halsizlik ve bulantı gibi "keto grip" denilen yan etkiler görülebilir.
Lif eksikliği nedeniyle kabızlık yaşanabilir.
Vitamin ve mineral eksiklikleri ortaya çıkabilir.
Uzun vadeli etkileri hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Kan kolesterol düzeyleri yüksek kişilerin bu diyeti yapmaktan kaçınması tavsiye edilir.
Ketojenik diyet, bireyin yaş, kilo, cinsiyet, aktivite seviyesi ve sağlık durumuna bağlı olarak belirlenmelidir. Besin öğelerinin dengeli ve doğru oranlarda alınması önemlidir. Bu nedenle mutlaka bir sağlık profesyoneli veya diyetisyen tarafından yönlendirilmelidir.
Sonuç olarak, ketojenik diyet bazı insanlar için etkili bir kilo kaybı ve metabolik sağlık iyileştirmesi yolunu sunabilir, ancak uygun bir şekilde planlanmalı ve doktor gözetiminde uygulanmalıdır. Herhangi bir diyet programına başlamadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.
