Aft, ağız içinde oluşan küçük, beyaz veya sarı renkli, ağrılı yaralardır. Halk arasında ağız yarası olarak da bilinir. Aftın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörler aft oluşumuna katkıda bulunabilir:
- Ağız travması: Ağız içinde oluşan herhangi bir travma, aft oluşumuna neden olabilir. Bu travmalar, diş fırçalama, diş ipi kullanımı, ısırma, diş teli veya takma diş gibi durumlar olabilir.
- Bağışıklık sistemi zayıflığı: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde aft oluşumu daha yaygındır.
- Vitamin ve mineral eksikliği: Folik asit, B12 vitamini, demir ve çinko gibi vitamin ve mineral eksiklikleri aft oluşumuna neden olabilir.
- Stres: Stres, aft oluşumunu tetikleyebilir.
- Alerjiler: Bazı yiyeceklere ve maddelere karşı alerjisi olan kişilerde aft oluşumu daha yaygındır.
- Bazı hastalıklar: Bazı hastalıklar, aft oluşumuna neden olabilir. Bu hastalıklar arasında Crohn hastalığı, ülseratif kolit, Behçet hastalığı ve HIV/AIDS sayılabilir.
Aftlar genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden geçer. Ancak ağrıyı azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için bazı yöntemler uygulanabilir. Bu yöntemler şunlardır:
- Tuzlu suyla gargara yapmak: Tuzlu su, aftın neden olduğu ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı tuz ekleyip karıştırın ve ağzınızı bu suyla 30 saniye boyunca çalkalayın.
- Karbonatlı suyla gargara yapmak: Karbonatlı su, aftın neden olduğu iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı karbonat ekleyip karıştırın ve ağzınızı bu suyla 30 saniye boyunca çalkalayın.
- Ağrı kesici ilaçlar kullanmak: Aftın neden olduğu ağrıyı azaltmak için ibuprofen, asetaminofen veya aspirin gibi ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
- Aft kremleri ve merhemleri kullanmak: Aft kremleri ve merhemleri, aftın neden olduğu ağrıyı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.
- Aft kapakları kullanmak: Aft kapakları, aftın üzerini kapatarak ağrıyı ve enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Aft oluşumunu önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Ağız hijyenine dikkat etmek: Düzenli olarak diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak, ağız içi enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olur.
- Aşırı sıcak yiyecek ve içeceklerden kaçınmak: Aşırı sıcak yiyecek ve içecekler, ağız içi dokuları tahriş ederek aft oluşumuna neden olabilir.
- Tahriş edici yiyecek ve içeceklerden kaçınmak: Asitli, baharatlı ve acı yiyecek ve içecekler, aft oluşumunu tetikleyebilir.
- Stresten uzak durmak: Stres, aft oluşumunu tetikleyebilir.
Aft oluşumu sık tekrarlıyorsa, bir doktora danışmak faydalı olabilir. Doktor, aft oluşumuna neden olabilecek bir hastalığın olup olmadığını araştırabilir ve gerekli tedaviyi önerebilir.
