Trabzon'un Araklı ilçesinde 1 Aralık 1953 tarihinde doğan Mehmet Akif Hamzaçebi, Türk maliyeci, ekonomist, spor yöneticisi ve politikacı olarak geniş bir alanda faaliyet göstermiştir. Babası Halit, annesi Memnune olan Hamzaçebi'nin hayatı, kamu görevi nedeniyle ilkokulu üç, ortaokulu ise iki farklı ilde tamamlamasıyla renklenmiştir.
Eğitim hayatına 1970 yılında İstanbul Bakırköy Lisesi'nde başlayan Hamzaçebi, 1974 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü'nden mezun oldu. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Bölümü'nde yüksek lisansını tamamlayan Hamzaçebi, 1983-1984 döneminde ABD'de bir yıl süreyle staj yaparak deneyim kazandı.
Meslek kariyerine Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü'nde memur olarak başlayan Hamzaçebi, Maliye Müfettiş Yardımcısı ve Maliye Müfettişi olarak görev aldı. İstanbul Defterdar Yardımcısı, Ankara Defterdarı, Millî Emlak Genel Müdürü, İstanbul Defterdarı ve Gelirler Genel Müdürü gibi önemli görevlerde bulundu. Gelirler Genel Müdürlüğü döneminde Finansal Forum gazetesinde ekonomik konularda köşe yazıları kaleme aldı.
Hamzaçebi, Milli Emlak Genel Müdürlüğü döneminde Türkiye'nin yazılımı idare tarafından yapılmış ilk ve tek otomasyon projesi olan Milli Emlak Otomasyon Projesi'ni hazırlayarak uygulamaya koydu. Aynı dönemde Gelirler Genel Müdürlüğü'nde VEDOP 2'yi (Vergi Daireleri Otomasyon Projesi) hazırladı ve İnternet Vergi Dairesi'ni hayata geçirdi. Bu proje, Computerworld Honors'un 21. Yüzyıl başarı ödüllerinde Devlet ve kâr amacı gütmeyen organizasyonlar kategorisinde birinciliğe layık görüldü.
Siyasi kariyerine Gelirler Genel Müdürlüğü görevini bırakarak adım atan Hamzaçebi, 2002 yılında Trabzon milletvekili olarak seçildi. 22 ve 23. dönemlerde Trabzon, 24, 25 ve 26. dönemlerde ise İstanbul milletvekili olarak görev aldı. Hamzaçebi, 2002-2010 yılları arasında Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi ve 2003-2010 yılları arasında Plan ve Bütçe Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü olarak görev yaptı.
Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili olarak 1 Haziran 2010-24 Haziran 2015 tarihleri arasında görev yapan Hamzaçebi, 25 Kasım 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde TBMM Başkanvekili seçildi ve bu görevini Kasım 2017'ye kadar sürdürdü. 36. Olağan Adalet ve Cesaret Kurultayı'nda Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi'ne seçilen Hamzaçebi, 12 Şubat 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği görevine getirildi. Ancak, bu göreve yaklaşık 1 yıl sonra 7 Şubat 2019 tarihinde istifa etti.
Mehmet Akif Hamzaçebi'nin zengin kariyeri, hem maliye alanında hem de siyasette önemli başarıları içermektedir.