Almanya başta olmak üzere PKK destekçilerinin büyük rahatsızlık duyduğu ve şikayetler üzerine UEFA’nın harekete geçtiği Meral Demiral, Türkiye ve Avusturya arasında oynanan EURO 2024 son 16 turu maçında attığı 2 gol sonrası sevincini “bozkurt” işareti yaparak kutlamıştı. Peki bozkurt işaretinin anlamı ne? Bozkurt işareti nasıl yapılır? Bozkurt işaretinin tarihi nedir? Bozkurt işareti bir siyasi simge midir yoksa Türk ulusunun bir sembolü müdür?
MERİH DEMİRAL'IN GOLLERİ VE GOL SEVİNCİ
Türkiye ve Avusturya arasında oynanan EURO 2024 son 16 turu maçında, A Milli Takım oyuncusu Merih Demiral iki gol atarak takımını çeyrek finale taşıdı. Maçta büyük bir performans sergileyen Merih, attığı gollerden sonra yaptığı gol sevinciyle dikkat çekti. Demiral, her iki golün ardından "bozkurt" işareti yaparak sevincini kutladı. Merih Demiral, "İki gol attığım için çok mutluyum. Bir gol sevinci vardı aklımda, onu yaptım. Türk olduğum için çok gurur duyuyorum, o yüzden golden sonra bunu hissettim. Türkiye’de hepimiz Türk'üz, Türk olmaktan gurur duyuyorum, bunu her seferinde belirtiyorum. Gol sevincini de bu yüzden böyle yaptım. Herhangi bir mesaj yok, sadece ne kadar gururlu ve mutlu olduğumu göstermek istedim." dedi.
UEFA HAREKETE GEÇTİ
Merih Demiral'ın bu gol sevinci, sosyal medyada ve uluslararası arenada geniş yankı uyandırdı. Bu sevinç gösterisi sonrası UEFA, konuyla ilgili inceleme başlattığını duyurdu. UEFA'nın, spor müsabakalarında politik ve ideolojik sembollerin kullanılmasına karşı katı kuralları bulunuyor. Bu nedenle, Merih Demiral'ın "bozkurt" işareti yapması UEFA'nın dikkatini çekti ve disiplin kuralları çerçevesinde değerlendirilmeye alındı.
PKK YUVASI ALMANYA KUDURDU
Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser, X hesabından yaptığı açıklamada, "Türk aşırı sağcıların işaretlerinin bizim stadyumlarımızda yeri yok. Avrupa Futbol Şampiyonası'nı ırkçılık için bir platform olarak kullanmak kabul edilemez. UEFA'nın olayı araştırmasını ve yaptırımları değerlendirmesini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
TEPKİLER VE AÇIKLAMALAR
Merih Demiral'ın bu sevinci, bazı kesimlerden destek alırken, bazı kesimlerden de eleştiri aldı. Eleştirenler, sporun birleştirici gücüne zarar verebileceğini ve politik sembollerin spor alanında kullanılmaması gerektiğini savundu. Destekleyenler ise, Merih'in bu işareti milli duygularla yaptığını ve herhangi bir politik mesaj taşımadığını belirtti.
UEFA'NIN KARARI BEKLENİYOR
UEFA'nın, bu inceleme sonucunda Merih Demiral'a yönelik herhangi bir yaptırım uygulayıp uygulamayacağı merakla bekleniyor. UEFA'nın bu tür olaylarda genellikle titizlikle hareket ettiği ve disiplin kurallarını uyguladığı biliniyor. Merih Demiral'ın gol sevinci, sadece Türkiye'de değil, uluslararası arenada da büyük ilgi uyandırdı.
Avusturya’da "aşırıcılık ve siyasal İslam ile mücadele" gerekçesiyle aralarında "Bozkurt" sembolünün de bulunduğu, çeşitli gruplara ait işaret ve sembollerin kullanımını yasaklayan "Sembol Yasası" yürürlüğe girmişti. Avusturya'da Aralık 2018'de Meclis'te kabul edilen sembol yasası, 1 Mart 2019 itibariyle yürürlüğe girdi. Ülkede 2015 yılında DEAŞ ve El Kaide gibi terör örgütlerinin propagandalarını önlemek amacıyla hayata geçirilen sembol yasası, Müslüman Kardeşler, HAMAS, Lübnan’daki Hizbullah’ın askeri kanadı, terör örgütü PKK ve Hırvat milliyetçi USTAŞA gibi gruplara ait sembol ve işaretler de dahil edilerek genişletildi.
MHP, PKK İLE AYNI KEFEYE KONULDU
Yasa kapsamında bu gruplara ait yaklaşık 13 flama, sembol ve işaret yasaklandı. Yasaya aykırı davrananlara para cezası veya bir ay hapis cezası verilebilecek. Bulundukları ülkelerde yasal çerçevede faaliyetlerini yürüten Müslüman Kardeşler’e ait amblem ile MHP ve Ülkü Ocaklarının kullandığı Bozkurt işaretinin yasaklanması, PKK terör örgütüyle aynı kefeye konulması tepkilere neden oldu.
HİLAL BİLE LİSTEYE ALINDI AMA PKK’YA DOKUNULMADI
Türkiye’nin sert tepki gösterdiği yasada, hangi sembol, amblem ve flamaların kullanılmayacağı resimli şekilde anlatıldı. Bu listeye Bozkurt işareti ve hilal içinde Bozkurt sembollerinin çeşitli versiyonları da dahil edildi. Öte yandan terör örgütü PKK’nın kullandığı çok sayıda sembol, amblem ve flama yerine yalnızca bir sembolün yasak listesine alınması, aşırı sağcı hükümetin terör ve aşırıcılıkla mücadele söyleminde samimi olmadığı yorumlarına yol açtı.
DİNİ SEMBOLLERİN YASAKLANMASI
Yasa metninde dini sembol ve işaretlerin yasak listesine alınmadığı belirtilmiş olmasına rağmen, HAMAS’a ait semboller arasında Kelime-i Tevhid’in de yasaklanmış olması ülkedeki Müslümanların tepkisine neden oldu. Bu durum, yasa kapsamında dini sembollere yönelik tutarsızlık eleştirilerine yol açtı.
"Bozkurt" işareti, Türk milliyetçiliğinin sembollerinden biri. Türk mitolojisinde bozkurt, Türklerin efsanevi atası olarak kabul edilir ve Türk kültüründe önemli bir yere sahip. Bozkurt işareti, elin serçe ve baş parmaklarının açık, diğer üç parmağın ise kapalı tutulmasıyla yapılıyor. Bu işaret, genellikle milliyetçi kesimler tarafından Türk milletinin gücünü ve birliğini simgelemek için kullanılıyor.
BOZKURT'UN TARİHİ
Bozkurt, Türk mitolojisinde kutsal hayvan ve ulusal sembol olarak biliniyor. Türklerin ulusal sembolü olmasının en önemli nedeni, Ergenekon Destanı'nda anlatıldığı üzere; Türklerin, demirden dağları eriterek Ergenekon'dan çıkarken, Börteçine adında bir kurtun (Bozkurt'un) onlara rehberlik etmesi inancına dayanıyor.
ATATÜRK VE BOZKURT SEMBOLÜ
Bozkurt, bugün Türk milliyetçiliğinin sembolü olarak kabul ediliyor. Atatürk tarafından da ulusal sembol ilan edilen Bozkurt, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türk parası üzerinde de yer aldı.
Bozkurt işareti Türkiye’de farklı siyasi görüşlere sahip birçok figür tarafından kullanıldı. Sosyal demokrat kimliğiyle tanınan Kemal Kılıçdaroğlu, 2017 Anayasa Değişikliği Referandumu için gittiği Kayseri'de ve 2014 yerel seçim çalışmalarında bozkurt işareti yaparak vatandaşları selamlamıştı. Aynı şekilde İstanbul yürüyüşünde de bu işareti kullandı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN KULLANIMI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Bozkurt işaretini kullanan liderlerden biri oldu. Erdoğan, Mersin’de yaptığı bir konuşmada "Tek millet, tek bayrak, tek devlet, tek vatan" dediği sırada bozkurt işareti yapmış, ardından 'rabia' işaretiyle devam etmişti.
DİĞER SİYASİLERİN KULLANIMI
Dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, partisinin grup toplantısında bozkurt işareti yapmış ve "Herkesin işaretini yaparız. Türkiye'nin bütün renkleri bizim için aynıdır. 80 milyonu kucaklayacağız derken, bunda tek istisna olan terör örgütleridir" demişti.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Bozkurt işaretini kullanarak, bunun bir siyasi parti sembolü olmadığını, Türk milletinin sembolü olduğunu vurgulamıştı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, bozkurt işaretinin anlamını açıklayarak, diğer sembollerle karıştırılmaması gerektiğini belirtmişti.
İçişleri eski bakanı Süleyman Soylu ve Cumhur İttifakı'nın İBB Başkan adayı Murat Kurum da bu işareti kullanmıştı.
TARİHÇESİ VE SEMBOLİZMİ
Bozkurt işaretini Türkiye’ye getiren kişi, MHP’nin kurucu başkanı Alpaslan Türkeş. Türkeş’in oğlu Tuğrul Türkeş, "Bu işaret bütün Türk dünyasının sembolüdür. 1991'de Bakü'de düzenlenen bir mitingde bir milyon insan Alparslan Türkeş'i bozkurt işaretiyle selamladı. Bu işaret Türkiye'ye oradan geldi." demişti. Bu sembol, Türklere Budist kültüründen geçti, Türk hakanları tarafından zafer işareti olarak da kullanıldı. Firdevsî'nin Şehnâme'sinde ve 6. yüzyıla ait mağara resimlerinde de bu işarete rastlanmakta.
ATATÜRK'ÜN İSTEĞİYLE ASILAN TABLO
Türk Ocağı Genel Merkezi olarak yaptırılan ve günümüzde Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi olarak hizmet veren binada, Türkler’in Ergenekon’dan çıkışını canlandıran tablo, Atatürk'ün isteği ile asılmıştı. Sosyalist yazar Nazım Hikmet de, Kuvayı Milliye Destanı'nda Atatürk'ü "sarışın bir kurda" benzetmişti.
MERİH DEMİRAL'IN GOL SEVİNCİ
Merih Demiral'ın gol sevinci, sadece Türkiye’de değil, uluslararası arenada da geniş yankı uyandırdı ve UEFA'nın dikkatini çekti. UEFA, bu sevinç gösterisi üzerine inceleme başlattığını duyurdu. Bu incelemenin sonucunda herhangi bir yaptırım uygulanıp uygulanmayacağı merak konusu.