Sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemeler içeren Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunda kabul edildi.
Bu teklifle, Hayvanları Koruma Kanunu'nda çeşitli değişiklikler yapılacak. Kanunun amaçlarına "insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla" ifadesi eklenecek.
Sahipsiz hayvanlarla ilgili çalışmaların netleştirilmesi ve kedi ile köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zorunluluğu getirilecek. Bu nedenle "sahipli hayvan" ve "sahipsiz hayvan" kavramları net bir şekilde tanımlanacak.
Kanunda yer alan "yakala-kısırlaştır-sal" yönteminin kaldırılması sebebiyle, hayvan bakımevleri tanımında da değişiklik yapılacak. Hayvan bakımevleri, "Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği tesis" olarak tanımlanacak.
Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların rehabilite edilip sahiplendirilinceye kadar bakımevlerinde tutulması zorunluluğu getirilecek. Bu durumda, bir hayvana bakmak için onun yasal sorumluluğunu almak gerekecek. Kanun'daki "Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir." ifadesi kaldırılacak.
Hayvanları sahiplenmek isteyen ve gerekli koşulları taşıyan gerçek ve tüzel kişilerin teşviki ve koordinasyonu sağlanacak. Yerel yönetimler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği yaparak, sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmalarını sağlayacak hayvan bakımevleri kuracak ve burada onların bakımlarını ve tedavilerini üstlenecek.
Hayvan bakımevlerine alınan köpekler, sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde tutulacak ve hayvan bakımevlerine alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.
Bakımevine alınan köpeklerden, insan ve hayvan sağlığı için tehlike arz edenler veya tedavi edilemeyen hastalığı olanlar için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 9. maddesi uygulanacak ve veteriner hekimler tarafından ötenazi yapılabilecek.
Yerel yönetimler, sahipsiz köpeklerle ilgili işlemlerde gerekli idari tedbirleri alabilecek ve hayvanlara yapılacak müdahaleler, Kanun'daki istisnai durumlarda da gerçekleştirilebilecek.
"Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan köpeği bakımevi dışında bir yere bırakmak" fiilleri yasaklanacak. Böylece, sahipsiz hayvanların toplanması, bakımevlerine götürülmesi ve sahiplendirilinceye kadar buralarda bakılması sağlanacak.
İl Hayvanları Koruma Kurulu'nun görevleri arasında, sahipsiz hayvanların korunmasına yönelik çalışmalar yürütmek, insan, hayvan ve çevre sağlığını korumak amacıyla sahipsiz hayvanlardan kaynaklı sorunları belirlemek ve çözüm önerileri üretmek de yer alacak.
Düzenlemeyle yerel yönetimlere ve ilgili kurumlara yapılacak desteklerin kapsamı genişletilecek. Bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak, ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme faaliyetleri için mali destek sağlanacak.
Hayvanları koruma hükümlerine aykırı hareket edenler veya sahiplendiği hayvanların bakımını ihmal edenler hayvan bulunduramayacak ve hayvanlarına el konulacak. Bu hayvanlar sahiplendirilene kadar hayvan bakımevlerinde tutulacak.
Sahipli hayvanını terk edenlere verilen idari para cezası 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak. Sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk edenlere hayvan başına 50 bin lira ceza verilecek.
Büyükşehir belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz hayvanlar için hayvan bakımevleri kuracak. Bu hayvanlar, belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler, sahipsiz hayvanları en yakın bakımevine götürecek.
Bu kaynağı ayırmayan belediye başkanları ve meclis üyeleri ile kaynağı başka amaçlar için kullanan belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Belediyeler, 31 Aralık 2028'e kadar hayvan bakımevleri kurmak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmekle yükümlü olacak. Belediye bütçelerinin belirli bir oranı bu amaç için ayrılacak ve bu ödenekler başka amaçlar için kullanılamayacak.
Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.
Kanunda "yerel hayvan koruma görevlileri"ne ilişkin hüküm kaldırılacak.
Muhalefet milletvekilleri teklifin kabul edilmesine tepki gösterdi.