Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), tüketiciler ve işletmeler için önemli bir düzenleme getiriyor. Buna göre, 7 bin liranın üzerindeki her türlü mal veya hizmet alımında, ödeme ve tahsilatların banka ya da aracı finansal kuruluşlar üzerinden gerçekleştirilmesi zorunlu olacak. Bu düzenleme ile kayıt dışı ekonominin önüne geçilmesi hedeflenirken, muhasebeciler ve mali müşavirler de bu adımı destekliyor.
GİB tarafından kamuoyuna duyurulan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yapılan değişiklik taslağı (Sıra No: 459) ile getirilen bu düzenleme, hem işletmeleri hem de nihai tüketicileri kapsıyor. 7 bin lirayı aşan tüm ödemelerde banka, PTT veya diğer finansal kurumlar aracılığıyla işlem yapılması zorunlu olacak. Böylelikle, büyük çaplı ödemelerin elden yapılması engellenerek, şeffaflık artırılacak.
Bu düzenleme yürürlüğe girdiğinde, örneğin bir memur, evine almak istediği 20 bin lira değerindeki bir buzdolabı için ödemeyi doğrudan elden yapamayacak. Bu gibi büyük alışverişlerde banka veya aracı kurumların devreye girmesi gerekecek. Aksi takdirde, taraflara özel usulsüzlük cezaları uygulanacak.
GİB'in sunduğu düzenlemeye göre, 7 bin liranın üzerindeki ödemelerin banka dışı yollarla yapılması durumunda, her tespit edilen işlemde ödemenin %10'u kadar ceza kesilecek. Ancak bu ceza, nihai tüketiciler için en az 5 bin lira olacak. Örneğin, 10 bin liralık bir alışverişte ödemenin elden yapıldığının tespit edilmesi halinde, ceza 5 bin lira olarak belirlenecek. Daha büyük alışverişlerde ise ceza miktarı artacak; 60 bin liralık bir alışverişte ceza 6 bin liraya kadar çıkabilecek.
Düzenlemede, tüketicilerin ödeme yaptıkları günü takip eden 5 iş günü içinde GİB'e kendiliğinden bildirimde bulunmaları halinde, özel usulsüzlük cezası uygulanmayacağı da belirtiliyor. Bu madde, tüketicilerin farkında olmadan yaptıkları hataları düzeltmelerine fırsat tanıyor.
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, düzenlemenin kayıtlı ekonomiye büyük katkı sağlayacağını belirtti. Kartaloğlu, ödeme ve tahsilatların finansal kurumlar aracılığıyla yapılmasının vergi idarelerinin ekonomik aktiviteleri daha rahat takip edebilmesini sağlayacağını vurguladı. Böylece, vergi tabanının genişleyeceğini ve haksız rekabetin azalacağını belirtti.
Ayrıca, Kartaloğlu, nihai tüketicilerin de 7 bin liranın üzerindeki ödemelerinde bankalar veya finansal kurumlar aracılığıyla ödeme yaptıklarını ispatlamaları gerektiğini hatırlattı. Ancak mükellef olmayan kişiler arasındaki ödemeler bu kapsamda değerlendirilmeyecek.
Bu düzenleme, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede atılan önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Kartaloğlu, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan taslağın vergide adaleti güçlendireceğine dikkat çekti. Kayıt dışı ekonomi ile mücadelenin sadece devlet değil, tüm paydaşlar tarafından desteklenmesi gerektiğini ifade eden Kartaloğlu, düzenlemenin uygulamaya geçmesiyle birlikte ekonomik şeffaflığın artacağını belirtti.
