Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu yayımladı. Raporda, yıllık enflasyonun gıda ve temel mal gruplarında artarken, diğer ana gruplarda düşüş yaşandığı belirtildi.
GIDA VE TEMEL MALLARDA ENFLASYON ARTIŞI
TCMB raporuna göre, Ekim ayında enflasyon kompozisyonu dikkat çekici bir unsur olarak öne çıktı. Bu dönemde, geçici arz sorunlarına bağlı olarak işlenmemiş gıda fiyatlarında ve özellikle taze meyve-sebze grubunda kayda değer bir yükseliş görüldü. Taze meyve ve sebze dışı gıda fiyatlarındaki artış ise daha sınırlı kaldı ve aylık yüzde 1,29 seviyesinde gerçekleşti.
Para politikasının etkisinin daha fazla hissedildiği temel mal ve bazı hizmet kalemlerinde ise daha ılımlı bir seyir izlendi. Manşet enflasyon bu durumu tam olarak yansıtmasa da ana eğilim göstergeleri enflasyonun yavaşladığını gösterdi.
MEVSİMSEL ETKİLERLE FİYATLAR FARKLILAŞTI
Ekim ayında, mevsimsel etkilerin gözlemlendiği giyim ve ayakkabı grubunda fiyat artışları hızlanırken, diğer temel mal gruplarında fiyat artışları yavaşladı. Özellikle mevsimsellikten arındırılmış verilere göre, temel mal enflasyonu Eylül ayına kıyasla gerileme kaydetti. Bu dönemde, hizmet fiyatlarında da aylık artış hız kesti.
ÜRETİCİ FİYATLARI İLIMLI SEYRETTİ
Üretici fiyat endeksi Ekim ayında ılımlı bir artış kaydederken, yıllık üretici enflasyonu gerilemeye devam etti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış ana eğilim göstergeleri ise genel enflasyonun yavaşladığına işaret etti.
HİZMET, ENERJİ VE ALKOL-TÜTÜN ENFLASYONUNDA DÜŞÜŞ
Hizmet, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarının yıllık enflasyon oranlarındaki düşüş dikkat çekti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış tüketici fiyatları bir önceki aya göre geriledi. B ve C endeksleri de yavaşlama kaydetti. B endeksi yıllık yüzde 47,10, C endeksi ise yüzde 47,75 seviyesine düştü.
HİZMETLER GRUBUNDA ENFLASYON GERİLEDİ
Ekim ayında hizmet fiyatları yüzde 1,95 artış gösterdi. Ancak hizmet grubunun yıllık enflasyonu 3,14 puan düşerek yüzde 69,78 oldu. Özellikle ulaşım ve kira fiyatlarındaki gerileme dikkat çekti. Ulaştırma hizmetleri fiyatları, şehirler arası ulaşım ve hava yolu taşımacılığındaki düşüşe bağlı olarak yüzde 2,04 oranında geriledi.
Diğer hizmet gruplarında da eğitim kaynaklı etkilerin azalmasıyla fiyat artışlarının hız kestiği gözlendi. Kira enflasyonu ise yenilenen sözleşmelerdeki artış oranlarının yavaşlamasıyla birlikte azalma gösterdi. Lokanta ve otel grubunda da fiyat artışları hız kaybetti.
ENERJİ VE GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞ DEVAM ETTİ
Enerji fiyatları Ekim ayında yüzde 1,35 oranında artarken, yıllık enerji enflasyonu 3,57 puan düşüşle yüzde 59,37 seviyesinde gerçekleşti. Uluslararası enerji fiyatlarındaki dalgalanmaların etkisiyle katı yakıt, akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 6, yüzde 1,84 ve yüzde 1,77 oranında arttı.
Gıda fiyatlarında ise Ekim ayında yüzde 4,33 oranında bir artış yaşandı. Yıllık gıda enflasyonu 1,56 puan yükselerek yüzde 45,28’e çıktı. Taze meyve ve sebze fiyatları yüzde 19,20 oranında artarken, işlenmemiş gıda fiyatları yüzde 6,75 oranında yükseldi. İşlenmiş gıdada ise ekmek ve tahıl ürünlerinin sürüklediği artışlar dikkat çekti.
ÜRETİCİ FİYATLARINDA ILIMLI SEYİR
Yurt içi üretici fiyat endeksi Ekim ayında yüzde 1,29 oranında arttı. Yıllık üretici enflasyonu ise 0,85 puan düşerek yüzde 32,24’e geriledi. Sektörler bazında incelendiğinde, temel eczacılık ürünleri, mobilya ve giyim eşyası gibi alt gruplarda fiyat artışları öne çıktı.