COP29 İKLİM ZİRVESİ BAKÜ’DE BAŞLIYOR
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kapsamında düzenlenen 29. Taraflar Konferansı (COP29), yarın Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de iklim finansmanı ana gündemiyle başlayacak. Zirvede, iklim değişikliğiyle mücadelede gelinen son durum ve küresel ısınma ile ilgili çok sayıda konu masaya yatırılacak.
COP29’UN YAPILACAĞI ALANLAR BELİRLENDİ
11-22 Kasım tarihleri arasında sürecek olan COP29, Bakü Olimpiyat Stadyumu ve çevresinde kurulan geçici alanlarda gerçekleştirilecek. Azerbaycan tarihinde bugüne kadar düzenlenmiş en büyük uluslararası etkinlik olan COP29’un resmi açılışı ise 12 Kasım’da yapılacak.
DÜNYA LİDERLERİ İKLİM ZİRVESİ’NE KATILIYOR
Konferansın en önemli etkinliklerinden biri olan Dünya Liderleri İklim Eylemi Zirvesi (WLCAS), 12-13 Kasım’da düzenlenecek. Zirveye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yanı sıra İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Ürdün Kralı 2. Abdullah gibi önemli liderler katılacak.
KAPSAMLI TOPLANTILAR PROGRAMDA
Liderler Zirvesi’nin yanı sıra COP29 kapsamında beş önemli toplantı düzenlenecek. UNFCCC’nin 29’uncu Taraflar Toplantısı COP29, Kyoto Protokolü’nün 19’uncu Taraflar Toplantısı CMP19, Paris Anlaşması’nın 6’ncı Taraflar Toplantısı CMA6, UNFCCC’nin alt komitelerinden Uygulama Alt Komitesi (SBI) ve Bilimsel ve Teknolojik Danışma Alt Komitesi (SBSTA) gibi farklı oturumlar gerçekleştirilecek.
TÜRKİYE, ZİRVEYE ÜST DÜZEY KATILIM SAĞLIYOR
67 bini aşkın kayıtlı katılımcının yer alacağı zirveye Türkiye de üst düzey bir heyetle katılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve hükümet üyelerinin yanı sıra kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve uzmanlardan oluşan bir ekip de COP29’da hazır bulunacak.
TÜRKİYE VE AZERBAYCAN’DAN ORTAK PROJE
Zirvede Türkiye’nin Sıfır Atık Projesi, Emine Erdoğan öncülüğünde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in eşi Mihriban Aliyeva’nın başkanlığındaki Haydar Aliyev Vakfı ile iş birliği içinde tanıtılacak. Bu amaçla “Dayanışma Merkezi” adı altında ortak bir pavilyon kurulacak.
SIFIR ATIK TEMALI STANTLAR KURULACAK
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, COP29’da Sıfır Atık Projesi’ni tanıtmak amacıyla bir stant açacak. Ayrıca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Türkiye Pavilyonu oluşturulacak ve burada çeşitli kurum, kuruluş, sivil toplum örgütleri ve şirketler etkinlikler düzenleyecek.
COP29’DA İKLİM FİNANSMANI ÖNE ÇIKIYOR
Bakü’de gerçekleştirilecek COP29 zirvesinde iklim değişikliğiyle mücadele için oluşturulan çeşitli iklim fonları ana gündem maddelerinden biri olacak. Uzmanlar, bu nedenle COP29'u "Finans COP" olarak adlandırıyor. 2009’da Danimarka’nın Kopenhag kentinde yapılan COP15’teki finansal taahhütlerin yenilenmesi ihtiyacı da bu adlandırmayı destekleyen sebeplerden biri.
KOPENHAG MUTABAKATI’NDAKİ TAAHHÜTLER YETERSİZ KALDI
COP15’in sonunda imzalanan Kopenhag Mutabakatı, gelişmiş ülkelerin 2020 yılına kadar gelişmekte olan ülkelere yılda 100 milyar dolar finansman sağlamasını öngörüyordu. Ancak bu hedef, aradan geçen 4 yıla rağmen tam olarak yerine getirilemedi. Uzmanlar, iklim kriziyle mücadelede 100 milyar doların artık yetersiz olduğunu belirtiyor.
İKLİM FİNANSMANINDA YENİ HEDEF GEREKLİ
Gelişmekte olan ülkeler, iklim krizine karşı kendi kaynaklarını kullandıktan sonra bile yıllık 500 milyar ila 1 trilyon dolar ek finansmana ihtiyaç duyuyor. Bu da 100 milyar dolarlık mevcut taahhüdün 5 katı bir miktarı ifade ediyor. COP29’da, bu finansman hedefinin günümüz koşullarına uygun şekilde yeniden düzenlenmesi planlanıyor.
YENİ TOPLU NİCEL HEDEF (NCQG) BELİRSİZLİĞİ DEVAM EDİYOR
Paris Anlaşması çerçevesinde gelişmekte olan ülkeler için belirlenen "Yeni Toplu Nicel Hedef (NCQG)" konusu da gündemde. Bu hedefin 2025 yılına kadar netleşmesi gerekiyor ancak hâlâ somut bir ilerleme sağlanabilmiş değil. Bu belirsizlik, COP29’da iklim finansmanının nasıl sağlanacağı konusuna odaklanılmasını gerektiriyor.
ULUSAL KATKI BEYANLARI ÖNCESİ SON ZİRVE
COP29’un bir diğer önemli gündem maddesi ise Paris Anlaşması’na taraf ülkelerin sera gazı emisyonlarını azaltma hedeflerini içeren Ulusal Katkı Beyanları (NDC) olacak. Bu taahhütler, taraf ülkeler tarafından her 5 yılda bir güncelleniyor ve mevcut süre 2025 başlarında dolacak.
NDC RAPORLARI PARİS ANLAŞMASI HEDEFLERİNE UZAK
UNFCCC'nin yayımladığı NDC Sentez Raporu, mevcut NDC’lerin küresel emisyonları 2019 seviyelerine göre yalnızca %2,6 azaltacağını gösteriyor. Paris Anlaşması’nın öngördüğü %43’lük azaltım hedefinden çok uzakta olan bu oran, COP29’un küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefinde kritik bir öneme sahip olduğunu ortaya koyuyor.
ADİL GEÇİŞ VE FOSİL YAKITLARDAN UZAKLAŞMA
Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçişin sürdürülebilir bir şekilde sağlanması, COP29’da ele alınacak konular arasında. Geçen yıl COP28’de Birleşik Arap Emirlikleri’nde taraf ülkeler, fosil yakıt tüketimini azaltma, enerji verimliliğini iki katına çıkarma ve düşük karbonlu taşımacılık gibi hedeflerde bulunmuştu. Bu taahhütlerin ne kadarının yerine getirildiği COP29’da değerlendirilecek.
KAYIP-ZARAR FONU’NUN GELİŞTİRİLMESİ GÖRÜŞÜLECEK
COP29’un diğer önemli gündem maddelerinden biri olan Kayıp-Zarar Fonu, gelişmekte olan ülkelerde iklim krizinin yol açtığı zararı tazmin etmek için oluşturuldu. COP28’de, bu fonun 2030 yılına kadar yıllık en az 100 milyar dolar olması kararlaştırılmıştı. Bu yıl tarafların, bu fona yönelik mali desteklerin kapsamını artırma çalışmalarını COP29’da sunması bekleniyor.
"COP29'UN BAŞARISI AZERBAYCAN İÇİN GURUR KAYNAĞI OLACAK"
Azerbaycan Enerji Bakan Yardımcısı ve COP29 CEO’su Elnur Soltanov, Bakü’de gerçekleştirilecek olan COP29 konferansına nasıl hazırlandıklarını ve bu organizasyonun ülkeye sağlayacağı katkıları AA muhabirine değerlendirdi. Soltanov, Azerbaycan'ın bir yıldan kısa bir sürede lojistik altyapıyı hazırladığını ve ulaşım, konaklama, vize gibi konuların hızla çözüme kavuşturulduğunu belirtti.
"KATILIMCI SAYISI 67 BİNİ GEÇTİ"
Soltanov, COP konferanslarında genelde 5-10 bin civarında katılımcının yer aldığını, ancak Dubai'deki COP28’de 60 bini aşkın katılım sağlandığını hatırlattı. "COP29 için kayıt yaptıranların sayısı şu an 67 bini geçti ve bu sayının artması bekleniyor. Azerbaycan, tüm misafirlerini en iyi şekilde ağırlamaya hazır." diye konuştu.
GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ÜST DÜZEYDE OLACAK
Konferans sürecinde güvenlik önlemlerinin en üst seviyeye çıkarıldığını ifade eden Soltanov, yaklaşık 100 devlet ve hükümet başkanının Azerbaycan’a geleceğini, bu nedenle şehir genelinde trafikte bazı kısıtlamalar uygulanacağını söyledi. Soltanov, "Geçici zorluklar yaşanabilir ancak bu konferansın Azerbaycan’a sağlayacağı siyasi, sosyal ve ekonomik getiriler bu zorlukları fazlasıyla telafi edecek." dedi.
AZERBAYCAN İÇİN TURİZM VE YATIRIM FIRSATI
Soltanov, binlerce turistin ülkeye gelmesinin turizm açısından olumlu etkiler yaratacağını belirtti. "Bu organizasyon, Azerbaycan’daki yatırım fırsatlarının yerinde görülmesine imkan tanıyacak ve ülkemiz ekonomisine uzun vadeli olumlu bir dinamik kazandıracak." ifadelerini kullandı.
GENİŞ KATILIM VE DENEYİM KAZANIMI
COP29 süresince on binlerce devlet memuru, özel sektör çalışanı, sivil toplum kuruluşu üyesi ve gönüllü gençlerin görev alacağını belirten Soltanov, "Bu insanların dünya çapında bir organizasyonda kazanacakları deneyim paha biçilemez. Azerbaycan için önemli bir siyasi ve kültürel kazanım olacak." dedi.
BAŞARILI BİR ORGANİZASYON MİLLİ GURUR OLACAK
Son olarak, böylesi büyük bir etkinliği başarıyla tamamlamanın ülke için milli gurur vesilesi olacağını ifade eden Soltanov, "COP29'un başarısı, Azerbaycan için hem siyasi hem de ekonomik alanda yeni fırsatlar sunacak." diye konuştu.
