Doğa her gün yeni bir mucizeyle karşımıza çıkıyor. Bilim dünyası, son yıllarda karıncaların inanılmaz sosyal yeteneklerine bir yenisini daha ekledi. İnanılmaz ama gerçek ameliyat yeteneği! Afrika’da yaşayan Megaponera analis, diğer adıyla termit avcısı karıncalar, kolonilerindeki yaralı üyeleri tedavi edebilme becerileriyle bilim dünyasında büyük bir ilgi uyandırdı. Karıncaların bu eşsiz davranışı, koloninin hayatta kalmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir strateji olarak görülüyor. Yapılan araştırmalar, karıncaların karmaşık bir "ilkyardım" davranışı sergilediğini ve yaralanmış bireyleri özenle tedavi ettiklerini ortaya koyuyor.
KARINCALARIN TEDAVİ SÜRECİ
Karınca kolonilerinde özellikle avlanmaya çıkanlar diğer böceklerin saldırısına maruz kalıp yaralanabiliyor. Ancak yaralanmış bir karınca kolonisine döndüğünde, diğer karıncalar tarafından adeta cerrahi bir tedavi sürecine alınıyor. Yaralı karıncaya antiseptik nitelikteki salgılarıyla müdahale eden işçi karıncalar, yaranın enfekte olmasını önlemeye çalışıyor. Çeneleri ve antenleriyle yaralı karıncayı sararak hem yara temizliği yapıyor hem de yarayı kapatmaya çalışıyorlar.
KARINCALAR ARASINDA SOSYAL BAĞ TEDAVİNİN ANAHTARI OLDU
Karıncalar arasında bu tür bir tedavi davranışının ortaya çıkmasında sosyal bağların gücü önemli bir etken. Karıncalar, koloninin hayatta kalmasını sağlamak için iş birliği yaparak birbirlerinin sağlığını korumaya yönelik davranışlar sergiliyorlar. Bu iş birliği sayesinde koloninin savaşçıları yeniden güçlenip koloninin savunmasına katkıda bulunabiliyor. Bilim insanları, karıncalar arasındaki bu “cerrahi ilkyardım” sürecinin yalnızca biyolojik bir refleksten öte sosyal bir dayanışma örneği olduğunu düşünüyor.
KARINCALARIN ENFEKSİYON ÖNLEYİCİ STRATEJİLERİ
Karıncaların yaraları tedavi etme sürecinde dikkat çeken bir diğer unsur, enfeksiyonu önlemeye yönelik stratejiler geliştirmiş olmaları. İşçi karıncalar, yara etrafına antiseptik özelliklere sahip kimyasallar salgılıyor ve bu sayede yaraların iltihap kapmasını önlüyor. Özellikle tropikal bölgelerde yaşayan karıncalar yüksek enfeksiyon riskine karşı bu stratejiyle korunuyor. Yaralı bireylerin tedavi edilmesi kolonideki diğer üyelerin sağlık durumunu da olumlu etkileyerek bulaşıcı hastalık riskini azaltıyor.
HAYATTA KALMA MÜCADELELERİ ŞAŞIRTIYOR
Karıncaların bu eşsiz ameliyat yeteneği, doğada kendiliğinden gelişmiş bir “sosyal sağlık” modelini gözler önüne seriyor. Normalde yaralı hayvanların yalnız bırakıldığı doğada, yaralı arkadaşlarını tedavi eden ve enfeksiyonları önleyen karıncalar, doğanın hayatta kalma mücadelesinde iş birliği ve dayanışmanın önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Karıncaların yaşamındaki bu çarpıcı yön, doğanın zorluklarına karşı geliştirdikleri yaratıcı ve etkili çözümlerle insanları şaşırtmaya devam ediyor.
