Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle tutuklama emri çıkardı. İsrail’den karara ilişkin sert açıklamalar geldi.
İSRAİL KARARA TEPKİ GÖSTERDİ
İsrail Başbakanlık Ofisi, UCM'nin kararını anti-semitik olarak nitelendirdi. Açıklamada, "Tüm hedeflerimize ulaşana kadar baskılara boyun eğmeyecek, geri adım atmayacağız." ifadeleri kullanıldı. İsrail, UCM’nin yargı yetkisine yönelik daha önceki itirazlarının da reddedildiğini belirtti.
SAVAŞ SUÇLARI VE İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR
UCM, Netanyahu ve Gallant'ın 8 Ekim 2023 ile 20 Mayıs 2024 tarihleri arasında Gazze’deki sivillere yönelik insanlık dışı uygulamalardan sorumlu olduklarına dair makul gerekçeler bulunduğuna hükmetti. Kararda, Gazze halkına gıda, su, ilaç ve yakıt gibi temel ihtiyaçların kasıtlı olarak ulaştırılmadığı, bunun sivillerin yetersiz beslenme ve susuzluk nedeniyle ölümüne yol açtığı vurgulandı.
İNSANİ YARDIMLAR ENGELLENDİ
Mahkeme, insani yardımların İsrail tarafından uluslararası baskılar nedeniyle zaman zaman izin verilmesine rağmen Gazze halkının ihtiyaçlarını karşılayacak düzeye ulaşmadığını kaydetti. Tıbbi malzemelerin girişinin engellenmesi nedeniyle Gazze'deki doktorların çocuklar dahil birçok yaralıyı anestezisiz ameliyat etmek zorunda kaldıkları da raporda yer aldı.
TUTUKLAMA EMRİ NASIL UYGULANACAK?
Roma Statüsü’nün ilgili maddeleri gereğince, UCM’ye taraf ülkeler, Netanyahu ve Gallant’ın ülkelerine seyahati durumunda kendilerini tutuklamak ve Lahey’e teslim etmekle yükümlü. Ancak geçmişte Sudan’ın eski lideri Ömer el-Beşir ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkındaki tutuklama emirlerinde uygulama zorlukları yaşanmıştı.
SEYAHAT KISITLAMASI
Tutuklama kararları Netanyahu ve Gallant’ın seyahat özgürlüğünü kısıtlayabilir. Kanada, Avustralya, İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç gibi UCM’ye taraf olan 124 ülkeye seyahat etmeleri durumunda tutuklanma riskiyle karşı karşıya kalacakları belirtiliyor. Nitekim Rusya Devlet Başkanı Putin, hakkındaki tutuklama emri nedeniyle BRICS Zirvesi için Güney Afrika’ya seyahat etmekten kaçınmıştı.
UCM KARARI ULUSLARARASI GÜNDEMDE
Netanyahu ve Gallant hakkında alınan karar, uluslararası toplumda geniş yankı uyandırdı. İsrail’in kararı kabul etmeyeceğini belirtmesiyle birlikte, bu adımın bölgesel ve uluslararası ilişkiler üzerindeki etkisi merak ediliyor.
