Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) internet sitesinde, “Özel Koleksiyon” bölümünde yer alan “100 Yıllık” başlıklı bir çalışma yayınlandı. Albümde, MİT’in köklü tarihine ışık tutan tarihi fotoğraflar ve alıntılar bulunuyor. İtalyanların 1911 yılında Trablusgarp’ı (Libya) işgal girişimine karşı gizlice bölgeye giden Enver Paşa, Mustafa Kemal Paşa (Atatürk), Süleyman Askeri Bey, Yakup Cemil, Kuşçubaşı Eşref ve Fethi Okyar’ın toplu fotoğrafı, dikkat çeken karelerden biri oldu.
SÜLEYMAN ASKERİ BEY VE TEŞKİLAT-I MAHSUSA’NIN İLK YILLARI
Teşkilat-ı Mahsusa’nın ilk başkanı Süleyman Askeri Bey’in, Trablusgarp’a “Molla Cemil” takma adıyla gittiği ve bölgede önemli faaliyetler yürüttüğü aktarıldı. Albümde, Süleyman Askeri Bey’in Trablusgarp savunmasındaki kritik rolü şöyle özetleniyor:
“1911 yılında İtalyanların Trablusgarp’a saldırması üzerine, Jön Türkler kılık değiştirerek Mısır üzerinden Trablusgarp’a geçti ve direnişi örgütledi. Süleyman Askeri, imam kılığında Trablusgarp’a ulaşıp direnişe katıldı ve Bingazi’deki savaşlarda Enver Paşa, Mustafa Kemal, Ali Fethi Okyar ve diğerleriyle birlikte mücadele etti. 21 Ağustos 1912’de Bingazi ve Havalisi Komutanlığı Kurmay Başkanlığına getirildi.”
Albümde, Süleyman Askeri Bey’in Birinci Dünya Savaşı’nda Irak Cephesi’ndeki faaliyetlerine de değiniliyor. İngilizlere karşı önemli başarılar elde eden Askeri, Şuaybiye Muharebesi’nde mağlup olmasının ardından 14 Nisan 1915’te tabancasıyla yaşamına son verdi.
KUT'ÜL AMARE ZAFERİ VE TEŞKİLATIN ROLÜ
Birinci Dünya Savaşı’nın Irak Cephesi’nde İngilizlere karşı kazanılan Kut’ül Amare Zaferi de albümde önemli bir yer buldu. Kut’ül Amare Muharebesi hakkında, “Osmanlı tarihinin en büyük zaferlerinden biri, 29 Nisan 1916’da İngilizlere karşı elde edildi. Bu zafer, Osmanlı ordusunun Birinci Dünya Savaşı’ndaki ikinci büyük başarısıydı. Teşkilat-ı Mahsusa’nın istihbari başarıları, zaferde kritik bir rol oynadı.” ifadelerine yer verildi.
HALİL KUT PAŞA VE ZAFERİN İSMİNİ YAŞATAN SOYADI
Muhteşem bir muharebe olan Kut’ül Amare Zaferi’nin komutanı Halil Paşa’nın, Soyadı Kanunu sonrasında “Kut” soyadını aldığı belirtildi. Albümde, Halil Kut Paşa’nın zaferdeki liderliği ve Teşkilat-ı Mahsusa’nın katkıları vurgulanıyor.
TARİHE IŞIK TUTAN BİR KOLEKSİYON
MİT’in yayımladığı bu albüm, Teşkilat-ı Mahsusa’nın Osmanlı tarihindeki rolünü ve dönemin önde gelen isimlerinin mücadelesini gözler önüne seriyor. Albümdeki tarihi fotoğraflar, hem istihbarat tarihine hem de milli mücadele ruhuna önemli bir pencere açıyor.