SAKIZ SORUNUNUN BAŞLANGICI: 1980
1980’li yıllarda Singapur’da sakız, çevre temizliği için ciddi bir sorun haline gelmişti. Halk, çiğnenmiş sakızları gelişi güzel yerlere yapıştırıyor, metro kapıları ve asansörler gibi kamuya açık alanlara bırakıyordu.
Bu durum, temizlik masraflarını artırmakla kalmayıp, özellikle yeni inşa edilen MRT metro sistemi üzerinde ciddi aksaklıklara yol açtı. Metro kapılarının sakız nedeniyle çalışmaması gibi olaylar, hükümetin sabrını taşıran son damlalardan biri oldu.
1992: SAKIZ SATIŞI YASAKLANIYOR
Temizlik sorunlarını çözmek için Singapur hükümeti, 1992 yılında sakız satışını tamamen yasakladı. Yasak, ülkenin kurucusu ve eski Başbakanı Lee Kuan Yew’in temiz ve modern bir şehir yaratma hedefinin bir parçasıydı. Lee, halkın kurallara sıkı sıkıya uymasını sağlamak için cezaların katı olmasının gerektiğine inanıyordu.
Yasağın uygulanmaya başlamasıyla birlikte sakız satışı yapan dükkanlara ağır cezalar getirildi. Sakız çiğneyip yere atanlara ise yüksek miktarda para cezası uygulanmaya başlandı.
2004: YASAĞA İSTİSNALAR GETİRİLİYOR
Sakız yasağı uzun yıllar tartışma konusu oldu. Bazıları bu yasağın kişisel özgürlükleri kısıtladığını savunurken, hükümet temizliği korumak adına taviz vermedi. Ancak 2004 yılında sağlık amaçlı sakızlara yönelik bir istisna getirildi. Nikotin sakızları ve diş sağlığına yönelik reçeteli sakızların satışı, eczaneler aracılığıyla mümkün hale geldi. Ancak bu sakızları alabilmek için kimlik göstermek ve kaydedilmek gerekiyor.
SAKIZ YASAĞI GÜNÜMÜZDE NASIL KARŞILANIYOR?
Bugün Singapur’da sakız yasağı hala yürürlükte. Halkın büyük bir kısmı bu yasağı artık normal karşılıyor ve temiz bir çevrenin faydalarını görüyor. Ancak turistler için bu yasak şaşırtıcı ve esprili bir konu olmaya devam ediyor. Özellikle Singapur’un kendine has kurallarını tanımlayan ilginç bir örnek olarak öne çıkıyor.