ABD’nin hedefi: Kimyasal silahların güvenliği
ABD'nin, Suriye’de devrik Beşşar Esed rejimine ait kimyasal silahların "imha edildiğinden emin olmak" amacıyla bölgedeki diğer Orta Doğu ülkeleriyle iş birliği yaptığı iddia edildi. Amerikan basın kuruluşu Axios’un, ismi açıklanmayan bir ABD’li yetkiliye dayandırdığı habere göre, Joe Biden yönetiminin, Esed rejiminin kimyasal silahlarının güvenliği konusuna öncelik verdiği belirtildi.
Kimyasal silahların yok edilmesi için çabalar sürüyor
ABD’li yetkili, klor gazı gibi kimyasal silahların yok edilmesi veya güvence altına alınması amacıyla bölgedeki ABD ortaklarıyla iş birliği yaptıklarını belirterek, “Bu konuda ihtiyatlı adımlar atıyoruz. Kimyasal malzemelerin kimsenin eline geçmemesi ve uygun şekilde muhafaza edilmesi için çaba gösteriyoruz.” dedi. Ayrıca Biden yönetiminin, son günlerde Suriye’deki tüm muhalif gruplarla temas halinde olduğu da ifade edildi.
Doğu Guta'daki katliam dünya gündemine oturmuştu
Esed rejiminin kimyasal silah kullandığına ilişkin en dikkat çekici olay, 21 Ağustos 2013’te Doğu Guta’da yaşandı. Bu saldırıda 1.400’ün üzerinde sivil hayatını kaybetti. Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün (KSYÖ) 27 Ocak 2023’te yayımladığı raporda, Nisan 2018’de Doğu Guta’nın Duma ilçesindeki klor gazı saldırısından Esed rejimi sorumlu tutuldu.
KSYÖ tarafından üyelik hakları askıya alınmıştı
Suriye’nin, Esed rejiminin kimyasal silah kullanımı nedeniyle 21 Nisan 2021’de KSYÖ Taraf Devletler Toplantısında alınan kararla bazı üyelik hakları askıya alınmıştı. Esed rejiminin Latamne (Mart 2017) ve Serakib (Şubat 2018) bölgelerindeki kimyasal silah kullanımı tespit edilmişti.
Suriye İnsan Hakları Ağı: 217 saldırı yapıldı
Suriye İnsan Hakları Ağı’nın raporuna göre, Esed rejimi iç savaşın başlangıcından itibaren muhaliflerin kontrolündeki bölgelere 217 kez kimyasal silah saldırısı gerçekleştirdi.
Rejim karşıtı gruplar birçok bölgede üstünlük sağladı
27 Kasım’da Suriye’de rejim karşıtı silahlı gruplar ile Esed rejimi arasında çatışmalar yoğunlaştı. 30 Kasım-7 Aralık tarihlerinde Halep, İdlib, Hama ve Humus’ta üstünlük sağlayan gruplar, 7 Aralık’ta başkent Şam’a girdi. Halkın da destek verdiği gruplar, Baas rejiminin kontrolünü büyük ölçüde kırdı.
61 yıllık iktidar sona erdi
Baas Partisi’nin 61 yıllık kanlı iktidarı sona ererken, Beşşar Esed başkent Şam’dan kaçtı. Suriye Milli Ordusu, Türkiye sınırına yakın Tel Rıfat’ı terör örgütü PKK/YPG’nin işgalinden kurtardıktan sonra Münbiç’e yöneldi.
