TÜRKİYE EKONOMİSİ VE TEKNOLOJİK GELİŞİM ÜZERİNE DEĞERLENDİRME
Nobel ödüllü MIT Ekonomi Profesörü Daron Acemoğlu, Şahinler Holding’in Antalya’da düzenlediği etkinlikte sunum yaptı ve basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Acemoğlu, "21. Yüzyılın Fırsatları ve Zorlukları" başlıklı sunumunda Türkiye ekonomisi, verimlilik, teknoloji ve küresel değişimler hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
TÜRKİYE'DE VERİMLİLİK VE ASGARİ ÜCRET
Acemoğlu, Türkiye ekonomisinin temel sorunlarından birinin düşük verimlilik olduğunu belirtti. Asgari ücretin %50’den fazla bir kesimi etkilediğine dikkat çeken Acemoğlu, bu oran artırılsa bile gelirlerin artmayacağını ifade etti. Acemoğlu, işçi sınıfının refahını yükseltmenin ancak verimliliğin artırılmasıyla mümkün olabileceğini vurguladı.
ENFLASYON VE DEZENFLASYON SÜRECİ
Türkiye’nin dezenflasyon sürecine girmesi gerektiğini söyleyen Acemoğlu, bu sürecin hızlı veya yavaş ilerlemesinin farklı sonuçlar doğuracağını belirtti. Acemoğlu, hızlı bir programın ücret kesiminde sıkıntılar yaratacağını, yavaş bir sürecin ise enflasyonun tek hanelere düşmesini 8-10 yıl geciktireceğini ifade etti. Mevcut makro ekonomik durumun iki yıl öncesine göre daha iyi olduğunu ifade eden Acemoğlu, yine de kısa vadeli çözümlerin yeterli olmayacağını dile getirdi.
TEKNOLOJİ VE OTOMASYON ÜZERİNE MESAJLAR
Acemoğlu, Türkiye’nin teknolojik dönüşüme adapte olması gerektiğini ve otomasyonun bu süreçte önemli bir rol oynayacağını belirtti. Türkiye’nin teknoloji ve ihracat pazarında daha güçlü bir yer edinmesi gerektiğini ifade eden Acemoğlu, yapay zekânın ve dijital teknolojilerin verimlilik artışı sağlaması gerektiğini vurguladı. Acemoğlu, ayrıca dijital çağda toplam faktör verimliliğinin binde 5'in altında olduğunu ve bunun gelir artışını sınırladığını belirtti.
DEMOGRAFİ VE YAŞLANAN NÜFUS
Acemoğlu, Türkiye için asıl büyük tehlikeyi "yaşlanan nüfus" olarak açıkladı. Türkiye’nin yaşlanan nüfus yapısına hazırlık yapmadığını belirten Acemoğlu, 2060 yılında Türkiye’nin, Japonya’nın mevcut yaşlılık seviyesine yaklaşacağını ifade etti. Acemoğlu, insan kaynaklarının aktif şekilde kullanılması gerektiğini ancak erken emeklilik uygulamaları nedeniyle bu potansiyelin zayıfladığını söyledi. Nobel ödüllü ekonomist, ayrıca eğitim sisteminin yenilenmesi ve sürekli öğrenim kültürünün geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
KÜRESEL DEĞİŞİMLER VE TÜRKİYE'NİN POZİSYONU
Küresel tedarik zincirinde yaşanan değişimlerin Türkiye için önemli fırsatlar sunduğunu belirten Acemoğlu, bu fırsatların yeterince değerlendirilemediğini söyledi. Acemoğlu, Türkiye’nin jeopolitik risklerin merkezinde bulunduğunu ifade ederek eşitsizlik, demografik değişim ve iklim değişikliği gibi alanlarda etkin çözümler üretilmesi gerektiğini belirtti.
YENİLENEBİLİR ENERJİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Türkiye’nin yenilenebilir enerji yatırımlarında geri kaldığını ifade eden Acemoğlu, bu alanda teşvik yerine zorluklar ile karşılaşıldığını belirtti. Acemoğlu, iklim değişikliği kapsamında yapılacak yeniliklerin ekonomik ve çevresel açıdan büyük önem taşıdığını vurguladı.
EĞİTİM VE TEKNOLOJİK GELİŞMELER
Acemoğlu, Türkiye’de eğitim düzeyinin düşük olduğunu ve işgücünün %40’ının lise eğitimi almadığını ifade etti. Yazılımcı oranının azlığının ve teknolojiyi kullanabilecek elit bir tabakanın oluşturulamamasının gelişimi olumsuz etkilediğini belirten Acemoğlu, teknoloji ihracatında özellikle dron gibi alanlarda ilerleme sağlanabileceğini söyledi.
