Ekonomist değilim ama yakından takip ederim ekonomiyi.
Dikkatimi çeken birkaç nokta var, dile getirmek ve Sayın Cumhurbaşkanına teessüflerimi bildirmek istiyorum.
Merkez Bankası (TCMB) Mart 2024’te politika faizini %45’ten %50’ye yükselti. Devam eden aylarda yani Nisan ve Kasım ayına kadar sabit tuttu.
Asgari ücret açıklandıktan sonra da faiz %47,5'e çekti.
Bu aylar içerisinde birçok şeye de zam geldi.
Özellikle gecikme zammı olsun, harçlara, cezalara, vergilere, gıda ürünlerine, doğal gaza, elektriğe, akaryakıta, ulaşım ücretlerine…
Açıkçası bu sene iyi bir zam beklemiyordum ama gecikme zammını ve diğerlerini görünce bir ara herhalde işçilerin istediği rakam verilecek diye düşündüm.
Ama gerek Bakan Şimşek’in ve MB’in açıklamaları, gerek iş dünyasından gelen “fabrikaları yurt dışına taşırız, personel sayısını düşürürüz” restleri nazara alınca, dedim “herhalde asgari ücrete zam yapmazlar ya da çok düşük yaparlar”. Çünkü 2025 yaz ayının sonuna doğru enflasyonu düşürme sözü de verdiler.
*
Ve dikkati mi çekti asgari ücret görüşmelerinde HİÇ AMA HİÇ rakam konuşulmaması ve devletin ve iş verenin rakam vermemekte inat etmesi.
Dikkatimi çekti MB’nin aylarca sabit tutup asgari ücret sonrası çift rakamlı ve psikolojik olarak rahatlatacak rakamda düşüş yapması.
Ve bu bana şunu düşündürdü: Galiba kamuoyuna yansıtılmayan şeyler var ve bunlardan birisi de iş verenlerin Merkez Bankasına olan baskısı.
Ve galiba bu ücret oranı çok öncesinden zaten belirlenmiş, o yüzden MB aylarca sabit tutup asgari açıklama sonrası büyük bir rakam gibi görünen faizde düşüşü yaptı. Yani aylara yayarak parça parça düşüş değil de yıl sonunda toplu düşüş.
Ve asgari ücret görüşmeleri sadece bir görüntüden ibaret imiş.
Türk-İş, “Bundan sonra yokuz” demekte haklı!
Bu dik duruşları içinde ayrıca tebrik ediyorum.
Asgari ücret bu zamlı şartlar altında elbette yeterli değil!
*
CUMHURBAŞKANINA SİTEM
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sitemime gelince… Sayın Cumhurbaşkanı malumunuz yapılan zam yeterli değil, birçok gerekçe ve şartlar nedeniyle istenilen oranda zam yapılamayacak anladık.
KEŞKE grup toplantınızda “Söz verdiğimiz gibi vatandaşımızı yine enflasyona ezdirmedik” demeseydiniz. Çünkü devletin ürettiği hizmet ve diğer şeylere gelen zamla asgari ücret artışı orantılı değil %44 nerde %30 nerde?
ONUN YERİNE, “Biliyorum yeterli değil ama ekonomik şartları düzelmek için elimizden geleni yapıyoruz, inşallah enflasyonu düşüre bilirsek belki biraz vatandaşlarımızı oradan rahatlatabiliriz” DİYEBİLSEYDİNİZ.
Gururla söylediğiniz “Ezdirmedik” vurgusu sizin deyişinizle, “Vatandaşın aklıyla alay ediyorlar” gibi oldu biraz.
Bu konuşma yakışmadı, yakıştıramadım.
UMARIM telafi edersiniz.
*
Sahi AK Partili Belediye başkanları ve vekiller esnafın, işçinin, halkın karşısına nasıl çıkacak nasıl ziyaret edecek, halka ne cevap verecek?
Kulislerden gelen bilgilere göre AK Partililerde memnun değilmiş.
Hatta onlar bile çok şaşırmış rakama. Bu yüzden, asgari ücret açıklamasının ertesi günü yapılan grup toplantısında Cumhurbaşkanı’nın “bir dokunuş yapmasını” bekliyorlarmış.
Gelen bilgilere göre AK Partililer, asgari ücrete yüzde 30 zam yapılıyorsa o zaman devlet de ürettiği hizmetlerde (vergi, harç, ceza vs.) kendi alacaklarını yüzde 30 artırmalı (2024’te yapılan zamlara değiniliyor), burada da bir denge kurulmalı, DİYORLARMIŞ.
Belki bu çağrı ve tepkiler ilerleyen dönemlerde 2024’te yapılan zamları 2025’te düşürür. Bir umut işte…Neyse ki umut etmek bedava…
*
SAÇMALAMA UZMANI OYTUN ERBAŞ
COVID pandemisi ilk belirdiğinde akademisyen Oytun Erbaş “Türkler Asya ırkı ama bize biraz da Akdeniz’den gen gelmiş. Biz biraz Macaristan, Rumen grubundan da gen almışız. Daha karışık bir gen grubuyuz. Ben Türkiye’nin çok az etkileneceğini düşünüyorum.” Sözleriyle gündeme damga vurmuş, Saçmalama uzmanlığında 1. Sırayı kapmıştı.
Saçmalama rekorunu kırmak istiyor olacak ki bu seferde ABSÜRT BİR ASGARİ ÜCRET açıklaması ile gündeme gelmeyi başardı.
Şimdi de diyor ki:
“Asgari ücret 50 olsa onu da harcar insanlar, 100 olsa onu da harcarlar. Fakir tip hayat, en sağlıklı hayattır. Kuru fasulye de protein, et de protein. Mütevazılığı öğrenmemiz gerekiyor.”
Akademisyen Oytun Erbaş, bu açıklamanızla belki pandemideki saçmalama rekorunuzu kıramadınız ama nasıl saçmalanır konusunda bir güzel örnek daha vermiş oldunuz.
Tebrikler(!)