Rus enerji devi Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa’ya yapılan doğal gaz akışını önemli ölçüde azalttığını açıkladı. Bu gelişme, Rus gazının Avrupa’ya taşınmasına ilişkin anlaşmanın sona ermesine bir gün kala gerçekleşti.
GAZ TEDARİKİ %12 DÜŞTÜ
Gazprom, 31 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Avrupa’ya günlük gönderilen gaz miktarının 42,4 milyon metreküpten 37,2 milyon metreküpe düştüğünü duyurdu. Mevcut anlaşmanın 1 Ocak itibarıyla sona erecek olması, yeni bir uzlaşmaya varılmadığı takdirde Avrupa’ya Ukrayna üzerinden gaz akışının tamamen duracağı anlamına geliyor.
PUTİN: "ANLAŞMA İÇİN ZAMAN KALMADI"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 26 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Ukrayna ile bu yıl içinde yeni bir anlaşma yapmanın mümkün olmadığını ifade etmişti. Ukrayna ise Rusya’nın tekliflerini, savaş ve ekonomik yaptırımlar nedeniyle reddetmeyi sürdürüyor.
UKRAYNA: ANLAŞMA YOK, KAYIP BÜYÜK
Ukrayna’nın anlaşmayı yenilememe kararı, yıllık 800 milyon dolarlık transit geliri kaybetmesine neden olacak. Öte yandan Gazprom da Ukrayna üzerinden yapılan yıllık yaklaşık 5 milyar dolarlık gaz satışını kaybetmiş olacak. Ukrayna, Avrupa ülkelerinin baskısına rağmen, savaş ortamında Rusya ile yeni bir iş birliğine yanaşmıyor.
SLOVAKYA VE MOLDOVA ZOR DURUMDA
Gaz akışındaki kesintiden en çok etkilenecek ülkeler arasında Slovakya ve Moldova yer alıyor. Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna’nın gaz geçişini durdurması halinde misilleme olarak elektrik tedarikini kesme tehdidinde bulundu. Slovakya Ekonomi Bakanlığı ise ülkede gaz sıkıntısı yaşanmayacağını, ancak alternatif güzergahların kullanılmasıyla enerji firmalarının 177 milyon euro ek maliyetle karşı karşıya kalacağını duyurdu.
TÜRKAKIM TEK ALTERNATİF OLACAK
Ukrayna üzerinden gaz akışının kesilmesi durumunda, Avrupa’ya Rus gazı taşıyan tek rota olarak TürkAkım hattı kalacak. Karadeniz üzerinden geçen bu hat, özellikle Macaristan gibi güney Avrupa ülkelerine gaz tedarikini sürdürecek.
GAZPROM’UN BÜYÜK ZARARI
Rusya’nın savaş sonrası uygulanan yaptırımlar nedeniyle birçok boru hattının devre dışı kalması, Gazprom’u ekonomik olarak zor durumda bıraktı. Şirket, 2023 yılında 7 milyar dolar zarar ederek 1999’dan bu yana ilk kez yılı zararla kapattı. Avrupa'nın Rus gazına olan bağımlılığını azaltması, enerji piyasasında büyük değişimlere yol açtı.
AVRUPA'DA EKONOMİK ETKİLER DERİNLEŞİYOR
Ucuz Rus gazının tedarikindeki düşüş, Avrupa'da ekonomik yavaşlama, artan enflasyon ve yaşam maliyetlerinde büyük bir artışa neden oluyor. TürkAkım üzerinden sınırlı gaz akışı, Avrupa’nın enerji talebini karşılamada yetersiz kalırken, alternatif enerji kaynaklarına yönelim hız kazandı.