SOSYAL MEDYADA YANKI UYANDIRAN KONUŞMA
İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Tuğgeneral Behruz Esbati’ye ait olduğu iddia edilen bir ses kaydı, sosyal medyada geniş yankı uyandırdı. Esbati’nin açıklamalarında Suriye’nin devrik lideri Beşşar Esed hakkında dikkat çekici ifşaatlar yer aldı. İran Devrim Muhafızları Ordusuna yakın "Tabnak" gibi haber kaynaklarının da paylaştığı konuşma, İran makamları tarafından henüz yalanlanmadı.
ESED REJİMİNİN ÇÜRÜMESİ HALK AYAKLANMASIYLA SONUÇLANDI
Esbati, Esed rejiminin yıkılmasının, halkın yönetimden memnuniyetsizliği ve sistemin çürümesi nedeniyle gerçekleştiğini vurguladı. Ekonomik sıkıntıların halkı derinden etkilediğini ifade eden Esbati, ülkede su ve elektrik gibi temel hizmetlerin dahi sağlanamadığını, rüşvet ve yolsuzluğun tüm kurumlara yayıldığını belirtti. Esbati, “Suriye savaşla değil, çürüyen sisteme itiraz eden halkın ayaklanmasıyla çöktü.” dedi.
ESED'İN DİRENİŞE KATILIMI VE DAR GÖRÜŞLÜ TUTUMU
Tuğgeneral Esbati, Esed’in direniş yanlısı bir lider olduğunu ancak bu konuda sınırlı bir bakış açısına sahip olduğunu ifade etti. Bazı Esed askerlerinin savaşmak yerine rüşvet almayı tercih ettiklerini belirten Esbati, liderin reform yapması gerektiği konusunda uyarıldığını ancak bu uyarıların dikkate alınmadığını söyledi.
İRAN’IN 7 EKİM TEKLİFİNE ESED’DEN OLUMSUZ YANIT
Esbati, 7 Ekim’deki Aksa Tufanı saldırısının ardından Esed'e, İsrail’in Suriye’den aldığı bölgelere operasyon düzenlenmesi önerisinde bulunduklarını ancak olumsuz yanıt aldıklarını dile getirdi. Esbati, Esed'in bu teklife "Siz gelin uçaklarınızı ve silahlarınızı kullanarak savaşın. Ben bu savaşa girmem ama direnişte arkanızdayım." dediğini aktardı.
"RUSLAR ESED'İ KANDIRDI" İDDİASI
Tuğgeneral Behruz Esbati, Suriye'nin çöküş sürecinde Rusya’nın kilit bir rol oynadığını öne sürdü. Esbati, Rusların Esed'i yanlış yönlendirdiğini ve İsrail’in çıkarları için hareket ettiğini iddia etti. "Aksa Tufanı" sonrasında Rusya’nın Şehid Sadık askeri birliğini vurduğunu belirten Esbati, bu saldırı sırasında radar sistemlerinin kapalı olduğunu ve füzelerin 500 metre ötesine düştüğünü dile getirdi. Saldırıda 8 İran askerinin hayatını kaybettiğini söyledi.
İDLİB PLANINDA RUSYA-İRAN ANLAŞMAZLIĞI
Esbati, Rusya ve İran’ın Esed’e İdlib operasyonu için iki farklı plan sunduğunu açıkladı. İran'ın karadan bir saldırı önerdiğini, Rusya'nın ise hava saldırısı planı hazırladığını ifade eden Esbati, Esed’in Rusların önerisini kabul ettiğini belirtti. Bu plan doğrultusunda gerçekleştirilen 20 günlük bombardımanların, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) tarafından kırsal bölgelere ve sivillere zarar verdiğinin açıklandığını söyledi. İran’ın istihbarat raporlarına göre bu saldırıların muhaliflere zarar vermediğini Esed’e ilettiklerini, ancak Esed'in bu uyarılara kayıtsız kaldığını ifade etti.
ARAP BİRLİĞİ VE ESED’E YANLIŞ YÖNLENDİRME
Esbati, Esed’in Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır tarafından da yanlış yönlendirildiğini iddia etti. Esed’in bu ülkelerin baskısıyla Arap Birliği’ne katıldığını dile getiren Esbati, bu sürecin İran’ın Suriye üzerindeki etkisini azaltmaya yönelik bir hamle olduğunu belirtti.
İRAN’IN GERİ PLANA ATILMASINA TEPKİ
Tuğgeneral Esbati, İran'ın Suriye’de arka plana atıldığını ifade ederken, İran’ın eski Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin Suriye ziyareti sırasında İran bayrakları yerine BAE bayraklarının asılmasını örnek olarak gösterdi. Esbati, bu durumu İran-Suriye ilişkilerinin zayıflatılması çabası olarak yorumladı.
SURİYE YÖNETİMİNDE SİYASİ ÇÖKÜŞ İDDİASI
İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Tuğgeneral Behruz Esbati, Baas Partisi'nin son 3 yıl içinde 4 farklı gruba bölündüğünü açıkladı. Esbati, bu grupları "Selefi yanlıları", "Rus yanlıları", "İsrail'le barış yanlıları" ve "direniş yanlıları" olarak sıraladı. Esbati, Selefi yanlılarının, Esed'in kanser olan eşinin liderliğinde hareket ettiğini belirterek, "Esed’in eşi Arapları İranlıların yerine getirmeye çalıştı çünkü Sünni’ydi. İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin yerine BAE Dışişleri Bakanı’nın propagandasını yaptıran da oydu." dedi.
İRAN'A KARŞI BASKILAR ARTTI
Esbati, Arap yanlılarının Esed'e, İran'ı sınırlandırması şartıyla mali destek sözü verdiğini iddia etti. "Son üç ayda, İranlılara karşı en fazla baskının yapıldığı dönem yaşandı." diyen Esbati, Suriye'de çeşitli görevlerde çalışan İranlıların %80'inin evlerinden çıkarıldığını ve arabalarında gecemek zorunda kaldıklarını söyledi. Esbati, bu baskıların Esed döneminde gerçekleştiğini vurguladı.
ESED'İN GÜÇ VE İRADE SORUNU YAŞADIĞI ÖNE SÜRÜLDÜ
Halep’in düşüşünden sonra üst düzey bir İran komutanının Esed’le görüşmesini aktaran Esbati, Esed’in karar verme yetisini kaybettiğini ileri sürdü. Komutanın, Rusların hava desteği sağlaması için Esed’e yarım saat boyunca dil döktüğünü, ancak Esed’in "Siz arayın" yanıtını verdiğini belirtti. Esbati, bu durumun Esed’in liderlik kapasitesini yitirdiğini gösterdiğini savundu.
İRAN, SURİYE’DE SAVAŞMAYI NEDEN BIRAKTI?
Humus’un düşüşü sırasında İran’a silah taşıyan bir uçağın Irak hava sahasından geçmesine izin verilmediğini belirten Esbati, bu olayın İran’ın Suriye’deki mücadeleden çekilme kararını etkilediğini söyledi. "Ne devlet, ne parti, ne de halk bizim savaşmamızı istiyordu. Suriye’yi kaybetmenin gurur duyulacak bir şey olmadığını biliyorum, ama elimizden geleni yapmıştık." ifadelerini kullandı.