Prof. Dr. Birol Akgün, 25 Mart 1968 tarihinde Manisa'nın Soma ilçesinde doğmuştur. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü'nden 1993 yılında mezun olmuştur.
1994-2000 yılları arasında, Millî Eğitim Bakanlığı bursuyla ABD'de Case Western Reserve Üniversitesi'nde yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlamıştır. Prof. Dr. Birol Akgün, evli ve iki çocuk babasıdır.
Prof. Dr. Birol Akgün, akademik kariyerine 2000 yılında Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde başlamış; 2001 yılında yardımcı doçent, 2004 yılında doçent ve 2009 yılında profesör unvanlarını almıştır.
2011-2014 yılları arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi'nde görev yapmış, ardından Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde öğretim üyesi olarak çalışmıştır.
Akademik çalışmaları arasında siyaset sosyolojisi, diaspora ve göç politikası, gelişmekte olan ülkeler, küresel göç hareketleri ve yükselen güçler, uluslararası örgütler ve Türkiye gibi konular bulunmaktadır.
2002 yılında "11 Eylül, Değişen Dünya Dengeleri ve Türkiye" başlıklı çalışmasıyla Milliyet Sosyal Bilimler Birincilik Ödülü'ne layık görülmüştür.
Prof. Dr. Akgün, 2016 yılından itibaren Türkiye Maarif Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmış, bu süreçte Türkiye'nin uluslararası eğitim faaliyetlerine liderlik etmiştir. 10 Ocak 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan kararla Azerbaycan Cumhuriyeti nezdinde Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi olarak atanmıştır.