Meteoroloji platformu Hava Forum, İstanbul’da havada karbonmonoksit seviyesinin yükseldiğini duyurdu.
Uzmanlar, özellikle baş ağrısı, öksürük ve halsizlik gibi sağlık sorunlarına yol açabilecek bu hava kirliliğine karşı vatandaşları uyardı. Peki Karbonmonoksit nedir, zararlı mı? Karbonmonoksit zehirlenmesi belirtileri neler? İşte detaylar..
Karbonmonoksit (CO), renksiz, kokusuz ve tatsız bir gaz olup yanma sürecinde eksik oksijenle tepkimeye giren karbon içeren yakıtların (doğal gaz, kömür, odun, benzin vb.) yanması sonucu oluşur.
Solunum yoluyla alındığında zehirleyici etkisi olan karbonmonoksit, fark edilmesi zor olduğu için "sessiz katil" olarak da adlandırılır.
Evet, karbonmonoksit oldukça zararlıdır. Vücuda alındığında oksijen taşıyan hemoglobine bağlanarak kanın oksijen taşıma kapasitesini düşürür. Bu durum, baş dönmesi, mide bulantısı, bilinç kaybı ve ölüme kadar gidebilen ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Karbonmonoksit gazı yanıcı bir gazdır ve kapalı alanlarda birikerek yüksek konsantrasyona ulaştığında alev alabilir veya patlama riski oluşturabilir. İşte karbonmonoksit patlamasının başlıca nedenleri:
Yanlış Havalandırma: Kapalı ortamlarda soba, şofben veya doğalgaz sistemlerinin yeterli havalandırmaya sahip olmaması gaz birikimine yol açabilir.
Kaçaklar ve Sızdırmazlık Sorunları: Gaz sızıntıları, karbonmonoksitin birikmesine ve yüksek sıcaklıkta patlamasına neden olabilir.
Arızalı veya Eski Cihazlar: Bakımsız bırakılmış kombi, soba ve kazan sistemleri karbonmonoksit salınımına neden olabilir.
Yanlış Yakıt Kullanımı: Kömür, odun veya LPG gibi yakıtların yanlış kullanımı karbonmonoksit üretimini artırabilir.
Bacaların Tıkanması: Baca gazlarının düzgün tahliye edilmemesi gazın iç mekanlarda birikmesine sebep olabilir.
Karbonmonoksit patlamaları ve zehirlenmeleri ciddi sağlık riskleri taşıdığından, önleyici tedbirler almak hayati önem taşımaktadır. Uzmanlar, özellikle kış aylarında soba ve doğalgaz kullanımında dikkatli olunması gerektiğini vurgulamaktadır.