MUSK, BEYAZ SARAY'DA İDDİALARA YANIT VERDİ
"ABD Başkanı Donald Trump için güçlü bir müttefik ama aynı zamanda tehditkar bir düşman olabileceği" yorumu yapılan dünyanın en zengin insanı Elon Musk, Salı günü Beyaz Saray'da gerçekleştirdiği sürpriz ziyaret sırasında, ABD hükümetini "düşmanca ele geçirme" girişiminde bulunduğu yönündeki iddiaları reddetti.
Oval Ofis'te Başkan Donald Trump ile birlikte basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Musk, federal hükümetin harcamalarını ve büyüklüğünü azaltmaya yönelik planlarını savundu. Trump, Musk'ın başında bulunduğu Hükümet Verimliliği Departmanı'na (Doge) daha geniş yetkiler tanıyan bir kararnameye imza attı. Bu karar, devlet kurumlarının Doge'un tasarruf önlemlerine uymasını zorunlu kılıyor.
TARTIŞMALI KURUM DOGE YETKİLERİNİ ARTIRIYOR
Demokratlar, Doge'u şeffaf olmamakla suçlarken, ajansın birçok çalışması hukuki engellerle karşılaştı. Örneğin, federal bir yargıç, Doge'un Hazine kayıtlarına erişimini engelleyen bir karar aldı. Bu dava, Kongre tarafından onaylanan fonlara müdahale edilmemesi gerektiğini savunuyor.
Ancak Elon Musk, Trump yönetimi altında ilk kez basına doğrudan yanıt vererek, büyük çaplı hükümet kesintilerinin "mantıklı" olduğunu ve "ne sert ne de radikal" görüldüğünü savundu.
MUSK: 'HALK BÜYÜK BİR REFORM İSTİYOR'
"Halk büyük bir hükümet reformuna oy verdi ve bunu alacak" diyen Musk, "Demokrasi tam olarak budur" ifadelerini kullandı. Ayrıca kamuoyunun kendisini detaylı bir şekilde incelemesini beklediğini belirterek, "Öylece bir şeylerden sıyrılabileceğimi düşünmüyorum." dedi.
Musk, seçimle göreve gelmediğinin altını çizerken, federal çalışanları "seçilmemiş, anayasaya aykırı bir dördüncü yönetim organı" olarak tanımladı ve bu grubun "herhangi bir seçilmiş temsilciden daha fazla güce sahip olduğunu" ileri sürdü.
MUSK, TRUMP'IN REFORM AJANDASININ ÖNCÜSÜ
53 yaşındaki Tesla, X ve SpaceX sahibi Musk, "Make America Great Again" yazılı siyah bir şapka takarak Beyaz Saray'daki toplantıya katıldı. Basın toplantısı sırasında zaman zaman gazetecilerle şakalaşan Musk, küçük oğlu X Æ A-Xii'yi - kısaca X - omuzlarında taşıdı.
"Federal harcamaları azaltmamız bir seçenek değil, zorunluluktur" diyen Musk, "Amerika'nın mali açıdan sürdürülebilir kalması için bu gereklidir" ifadelerini kullandı.
Musk, ABD hükümetinin Gazze'ye milyonlarca dolarlık prezervatif gönderdiği yönündeki yanlış bir iddiaya da yanıt verdi: "Bazen yanlış şeyler söyleyebilirim ve bunlar düzeltilmelidir."
DEVLETİN KÜÇÜLTÜLMESİNE YÖNELİK HIZLI ADIMLAR
Trump'ın göreve gelmesinin ardından geçen ilk haftalarda Musk, federal hükümetin hızla küçültülmesi çabalarına öncülük etti. Doge yetkilileri çeşitli devlet dairelerine girerek harcamaları izledi, milyonlarca çalışana işten ayrılma imkanı sundu ve ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) gibi kuruluşların fonlarını dondurdu.
"Dolandırıcılık ve israf bulduk" diyen Trump, Musk'ın çalışmalarına övgüde bulundu ancak herhangi bir kanıt sunmadı. Trump, gereksiz harcamalarda 1 trilyon doların üzerinde bir kesinti yapılabileceğini öne sürdü ancak ayrıntı vermedi.
TARTIŞMALAR VE HUKUKİ ENGELLER
Musk'ın devlete yönelik büyük çaplı kesinti hamlesi, özellikle kıdemli Demokratlar tarafından sert bir şekilde eleştirildi. Muhalifler, bu kesintilerin hem ABD'de hem de uluslararası alanda ciddi sonuçları olacağını savunuyor.
Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer, "Seçilmemiş bir gölge hükümet, federal yönetimi düşmanca bir şekilde ele geçiriyor" diyerek Musk'ı eleştirdi. Schumer, Demokratların Musk'ın reform çabalarını durdurmak için harcama yasalarına özel hükümler eklemeye çalışacağını belirtti.
Ancak Kongre'nin her iki kanadında da çoğunluğa sahip olan Cumhuriyetçiler sayesinde, Trump'ın reform ajandası daha çok yargıdaki engellerle karşılaşıyor.
TRUMP: 'MAHKEMELERİN ÖNÜMÜZÜ AÇMASINI UMUYORUZ'
Trump, hükümeti küçültme çabalarının mahkemeler tarafından engellendiğini belirterek, "Umarım yargı sistemi, yapmamız gerekenleri yapmamıza izin verir" dedi. Özellikle çalışanlara yönelik gönüllü ayrılma programının durdurulmasının süreci yavaşlattığını ifade etti.
Doge'un faaliyetleri, Musk'ın birçok iş alanındaki çıkarları nedeniyle çıkar çatışması iddialarıyla da gündeme geldi. Demokratlar, Trump yönetiminin uygulamaya koyduğu bazı değişikliklerin doğrudan Musk'a fayda sağladığını iddia ediyor.
Musk ise kamuoyunun bu konuda kendi değerlendirmesini yapması gerektiğini söyledi. Trump ise Beyaz Saray'ın bir çıkar çatışması veya şeffaflık eksikliği olduğunu düşündüğü noktada, "Musk'ın o alanda çalışmasına izin vermeyiz" diyerek tartışmalara yanıt verdi.
Trump, yeni bir başkanlık kararnamesi imzalayarak Doge'un federal iş gücünü "önemli ölçüde" azaltmasını zorunlu kıldı. Kararname, devlet kurumlarının büyük ölçekli işten çıkarmalar için plan yapmasını da içeriyor.
Ayrıca, Trump'ın göreve geldiği ilk gün imzaladığı işe alım dondurma kararnamesi sona erdiğinde, her dört çalışanın ayrılması durumunda yalnızca bir yeni personelin işe alınabileceği kuralını getirdi.
CBS News tarafından yapılan bir ankete göre, Amerikalıların çoğunluğu Musk'ın reformlarını destekliyor ancak onun hükümet üzerindeki etkisi konusunda bölünmüş durumda. Ankete göre, özellikle Cumhuriyetçiler federal harcamaların ve dış yardımların kesilmesine güçlü destek veriyor.
Öte yandan, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), mali kesintilerden en çok etkilenen kurumlardan biri oldu. Ajansın müfettiş genel müdürü, ajans çalışanlarının büyük çoğunluğunu zorunlu izne çıkaran ve ABD destekli yardım programlarını kapatan planları eleştiren bir rapor yayınladıktan bir gün sonra görevden alındı.
