Çin'in güneyinde bulunan Haynan eyaletine bağlı Lingşui Li Özerk Bölgesi kıyısında, 2023 yılında inşa edilen su altı veri merkezi, yeni eklenen bir modülle kapasitesini önemli ölçüde artırdı. Devlet televizyonu CCTV'nin aktardığı bilgilere göre, bu eklemeyle birlikte yüksek işlem gücüne sahip yeni bir bilgisayar ağı faaliyete geçti.
Yeni modülün eklenmesiyle sistem, toplamda 400 yüksek kapasiteli sunucuya ulaştı. Bu devasa ağın, 30 bin üst seviye oyun bilgisayarının işlem gücüne eşdeğer olduğu ve sıradan bir bilgisayarın bir yılda tamamlayabileceği hesaplamaları yalnızca bir saniyede gerçekleştirebildiği bildirildi.
Yapay Zeka İçin Büyük Adım
Sistem, büyük ölçekli veri işlemeyi gerektiren yapay zeka uygulamaları için kritik bir rol oynuyor. Çinli teknoloji firması DeepSeek tarafından kullanılan bu sistemin, yapay zeka uygulamalarını çalıştırırken saniyede 7 bin sorguya kadar çıkabileceği ifade edildi. Yapay zeka model eğitimi, sanayi simülasyonları, oyun geliştirme ve deniz araştırmaları alanlarında kullanılmak üzere şu ana kadar 10 farklı şirketin bu su altı bilgisayar ağına erişim için başvuru yaptığı belirtildi.
Enerji Verimliliği ve Çevresel Avantajlar
Su altı veri merkezleri, enerji verimliliği açısından büyük avantajlar sunuyor. Deniz suyunu doğal bir soğutucu olarak kullanan sistem, karada kurulan geleneksel veri merkezlerine kıyasla çok daha düşük enerji tüketimi sağlıyor. Karasal veri merkezlerinde havalandırma ve soğutma sistemleri için büyük miktarda elektrik harcanırken, su altı sistemleri çevreci ve ekonomik bir alternatif olarak öne çıkıyor.
Küresel Yapay Zeka Yarışında Yeni Dönem
Yüksek kapasiteli veri merkezleri, yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi, eğitimi ve uygulanması açısından büyük önem taşıyor. ABD de bu alandaki rekabetini artırmak adına dev yatırımlara yönelmiş durumda. Ocak 2025'te duyurulan ve "Stargate" adı verilen 500 milyar dolarlık özel sektör projesi, ABD merkezli yapay zeka şirketleri OpenAI, SoftBank ve Oracle iş birliğiyle hayata geçirilecek. Bu projenin amacı, yapay zeka modellerinin geliştirilmesi için gerekli olan yüksek kapasiteli bilgisayar altyapılarını güçlendirmek.
Çin ise yapay zeka alanındaki gelişimini hızlandırmak için su altı veri merkezleri gibi yenilikçi çözümlere odaklanıyor. Su altı sistemleri, enerji tasarrufunu maksimize ederken aynı zamanda iklim hedeflerine de katkı sağlayacak şekilde tasarlanıyor. Mart 2023'te faaliyete geçen Haynan Su Altı Veri Merkezi, dünyada ticari amaçlı kullanılan ilk su altı veri merkezi olarak tarihe geçmişti. Çin’in bu alandaki yatırımları, küresel yapay zeka rekabetinde daha güçlü bir konum elde etme stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
