Ketojenik diyet, düşük karbonhidrat, orta düzeyde protein ve yüksek yağ alımına dayalı bir beslenme düzenidir. Bu diyetin amacı, vücudu enerji kaynağı olarak karbonhidrat yerine yağ kullanmaya yönlendiren bir metabolik duruma, yani ketozis haline sokmaktır. Ketozis sırasında vücut, yağları enerjiye dönüştürerek keton adı verilen moleküller üretir ve bu da kilo kaybını destekler.
Ketojenik diyette karbonhidrat tüketimi günlük kalorinin %5-10’u ile sınırlandırılır. Bunun yerine yağlardan gelen enerji alımı %70-80 civarına çıkarılır.
Serbest Gıdalar: Avokado, zeytinyağı, tereyağı, ceviz, badem, yağlı balıklar (somon, sardalya).
Sınırlı Gıdalar: Meyveler, tam tahıllar, baklagiller ve nişastalı sebzeler.
Yasak Gıdalar: Şeker, unlu mamuller, işlenmiş karbonhidratlar ve gazlı içecekler.
Ketojenik diyeti uygularken, karbonhidrat miktarını düşük tutmak ve yağ kaynaklarını çeşitlendirmek önemlidir. Örneğin, kahvaltıda avokado ve yumurta, öğle yemeğinde ızgara tavuk ile yeşil salata, akşam yemeğinde ise somon ve zeytinyağlı sebzeler tercih edilebilir.
Ketojenik diyetin popülerliği, sağlığa olan çeşitli faydalarından kaynaklanmaktadır:
Kilo Kaybını Destekler: Karbonhidrat yerine yağın enerji kaynağı olarak kullanılması, hızlı kilo kaybına neden olabilir.
Kan Şekerini Dengeler: Diyabet hastaları için faydalı olabilecek bu diyet, insülin seviyelerini düzenleyebilir.
Beyin Sağlığını Destekler: Ketojenik diyetin epilepsi tedavisinde kullanılmasının yanı sıra, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklarda da olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir.
Enerji Seviyelerini Artırır: Karbonhidrat kaynaklı enerji dalgalanmaları yerine, sürekli bir enerji kaynağı sağlar.
Her diyet gibi ketojenik diyetin de dikkat edilmesi gereken yan etkileri vardır:
Keto Gribi: Diyete geçiş sürecinde baş ağrısı, halsizlik ve mide bulantısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Besin Eksiklikleri: Sebze ve meyve tüketiminin sınırlı olması, vitamin ve mineral eksikliğine neden olabilir.
Sindirim Sorunları: Lif eksikliği nedeniyle kabızlık gibi sindirim problemleri yaşanabilir.
Kolesterol Seviyesi: Yüksek yağ alımı, bazı kişilerde kolesterol seviyelerini artırabilir.
Karaciğer ve Böbrek Sağlığı: Uzun süreli ketojenik diyet, organlar üzerinde aşırı bir yük oluşturabilir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Ketojenik diyeti uygularken dengeli bir yaklaşım benimsemek önemlidir.
Doktor Onayı Alın: Özellikle kronik bir rahatsızlığınız varsa diyete başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışın.
Su Tüketimini Artırın: Ketojenik diyet sırasında vücut daha fazla su kaybettiği için sıvı tüketimini artırmanız gerekir.
Besin Çeşitliliği Sağlayın: Diyetinizi yalnızca yağ ve proteinle sınırlamamak, sağlıklı sebzelerle desteklemek önemlidir.
UZMANLAR NE DİYOR?
Uzmanlar, ketojenik diyetin kısa vadede kilo kaybı ve bazı sağlık sorunlarında etkili olabileceğini kabul ederken, uzun vadeli etkileri konusunda dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Diyeti uygularken besin değerlerini dengeli tutmanın ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmanın önemi vurgulanıyor.
